بررسی فعالیت‌های ضدمیکروبی، آنتی‌اکسیدانی و تعیین محتوای فنلی و فلاونوئیدی کل عصاره‌های پنج گونه از تیره‌های مختلف گیاهان دارویی رشد یافته در استان سیستان و بلوچستان

زمینه و هدف: از دیرباز استفاده از گیاهان دارویی برای درمان بیماری­ها رایج بوده است. مطالعه حاضر به بررسی فعالیت­های ضدمیکروبی، آنتی­اکسیدانی و اندازه­گیری ترکیبات فنولی و فلاونوئیدی کل سه عصاره­ی متانولی، اتانولی و آبی پنج گونه مختلف گیاهان دارویی: Withania somnifera L. Dunal، Salvia rhytidea Bent، Levisticum officinale L.، Seidlitzia rosmarinus L. و Achillea wilhelmsii L. می­پردازد. مواد و روش­ها: پس از تهیه عصاره­ها به روش ماسراسیون، فعالیت­های آنتی­اکسیدانی با دو روش DPPH و FRAP و ضدمیکروبی علیه باکتری­های استافیلوکوکوس اورئوس، باسیلوس سرئوس، اشرشیا کلی و قارچ­های آسپرژیلوس نایجر و کاندیدا آلبیکنس به روش دیسک دیفیوژن و محتوای فنولی و فلاونوئیدی کل به ترتیب با روش­های معرف فولین-سیوکالتیو و رنگ­سنجی کلرید آلومینیوم، سنجیده شده است. نتایج: نتایج نشان دادند عصاره متانولی گونه­ی پنیرباد دارای بیشترین میزان ترکیبات فنولی (mgGAE/gExtract 64/4±45/41) و فلاونوئیدی (mgQUE/gExtract 54/2±21/35) و فعالیت آنتی­اکسیدانی (µg/ml 36/1±12/8 IC50= و mMFe2+/mgExtract 68/1±19/58) و فعالیت ضدمیکروبی علیه باکتری استافیلوکوکوس اورئوس و قارچ کاندیدا آلبیکنس با قطر هاله عدم رشد به ترتیب 06/1±29 و 00/1±27 میلی­متر بوده است. در مقابل عصاره­ی آبی گونه­ی انجدان رومی دارای کمترین میزان ترکیبات فنولی (mg GAE/gSample 93/1±12/17) و فلاونوئیدی (mg QUE/gExtract 06/2±61/12) و فعالیت آنتی­اکسیدانی (µg/ml 36/3±43/121 IC50= و mM Fe2+/mgExtract 52/2±74/13) و فعالیت ضدمیکروبی علیه باکتری باسیلوس سرئوس و قارچ آسپرژیلوس نایجر با قطر هاله عدم رشد به ترتیب 57/0±4 و 00/1±5 میلی­متر بوده است. نتیجه‌گیری: به‌طورکلی بر اساس نتایج به‌دست‌آمده، گیاهان مورد مطالعه می­توانند کاندیدای خوبی جهت درمان بیماری­های ناشی از استرس­های اکسیداتیوی و بیماری­های ناشی از میکروب­های بیماری­زا قرار گیرند.