بررسی عوامل مؤثر بر ورشکستگی با به بهره‌گیری از کارایی به عنوان یک متغیر پیش‌بینی کننده مبتنی بر رهیافت پنل دیتا لاجیت

ورشکستگی یکی از موضوعات مهم در ادبیات مالی است. با بررسی عوامل مؤثر بر ورشکستگی، می­توان اطلاعات مفیدی در اختیار دولت، بانک مرکزی، بانک­ها، مؤسسات مالی، اعتباردهندگان، سرمایه­گذاران بازار سرمایه و پیش­بینی کنندگان ورشکستگی قرار داد. در مقاله­ی حاضر ابتدا به تفاوت بین دو مفهوم ورشکستگی و درماندگی مالی می­پردازیم؛ سپس متغیر کارایی از روش تحلیل پوششی داده­ها محاسبه شده و به­عنوان متغیر توضیحی در کنار سایر متغیرهای موجود در مدل، در قالب پنل دیتا لاجیت برای 36 شرکت تولیدی، طی دوره­ی زمانی1393 -1388 برازش می­شود. مدل کارایی از روش­های بازده ثابت نسبت به مقیاس، بازده متغیر نسبت به مقیاس، الگوی جمعی و از روش اندرسون–پیترسون محاسبه شده است که در بین متغیر های محاسبه شده، متغیر کارایی با بازده ثابت نسبت به مقیاس معنادار می­شود. در نهایت مدل رگرسیون لاجیت، یک­بار بدون تصریح متغیر کارایی و بار دیگر با متغیر کارایی برازش شده و در تمامی الگوهایی که با لحاظ متغیر کارایی برازش می­­شود، دقت مدل به­طور معناداری افزایش می­یابد.