بررسی عوامل مؤثر بر میزان ارزآوری محصول زعفران در ایران با تأکید بر بسته‌بندی و برند سازی

چکیدهاهمیت اقتصادی و اجتماعی زعفران به عنوان گرانترین ادویه جهان، جایگاه منحصر به فردی در میان محصولات صنعتی و صادراتی ایران دارد. کاربردهای متعدد و فراوان زعفران و خواص دارویی و مصارف متنوع غذایی آن و از همه مهم تر نقش عمده‌ای که در زندگی کشاورزان خراسان مرکزی و جنوبی دارد توجه ویژه به مسائل تولید، صادرات و بازار زعفران را بیش از پیش روشن می سازد. هدف اصلی این مطالعه، بررسی عوامل مؤثر بر میزان ارزآوری زعفران ایران با کاربرد روش دلفی در سال زراعی 1395-1394 می‌باشد. در این راستا 36 معیار فرعی در سه گروه اصلی میزان تولید، میزان صادرات و فرآوری در طراحی پرسش‌نامه در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که فرآوری، صادرات و تولید به ترتیب رتبه اول تا سوم را از لحاظ اهمیت اثرگذاری بر ارزآوری محصول زعفران به خود اختصاص دادند. همچنین مهم-ترین معیار اثر گذار بر فرآوری، عدم وجود برند ملی (فقدان نام تجاری)، مهمترین معیار اثر گذار بر میزان صادرات، تقلب در زعفران و مهمترین معیار اثرگذار بر میزان تولید، کار انفرادی زعفران‌کاران (کمبود شرکت‌های تعاونی مناسب) می‌باشد لذا پیشنهاد می‌شود سیاست‌گذاری‌های دولت در راستای کاهش هزینه فرآوری و ایجاد برند ملی زعفران، نظارت بر تقلبات زعفران و حذف دلالان، استفاده از روش‌های صحیح کشت مکانیزه و تشکیل شرکت‌های تعاونی زعفران کاران و‌ ایجاد تشکیلات منسجم خرید، توزیع و بسته‌بندی زعفران باشد.