بررسی عوامل اجتماعی گرایش به مصرف تنباکو با تأکید بر سبک زندگی: موردمطالعۀ شهروندان شهر بوکان

مصرف مواد دخانی از جمله سیگار، قلیان، پیپ و ... تعداد زیادی از مردم را تحت تأثیر قرار داده و به‌ طور روزافزونی در حال تعامل با سایر آسیب‌های اجتماعی و تبدیل‌شدن به تهدیدی شالوده‌شکن است. هدف مقالۀ حاضر، بررسی میزان گرایش شهروندان بوکانی به مصرف تنباکو در سه بعد شناختی، عاطفی و رفتاری و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن است. در این زمینه، پس از بسط فضای مفهومی موضوع، از رویکردهای نظری سبک زندگی و اوقات فراغت وبر، زیمل و بوردیو استفاده شد. روش تحقیق، پیمایش بود که با استفاده از پرسشنامۀ محقق‌ساخته انجام گرفت، در این پیمایش نمونه‌ای از شهروندان 18سال و بالاتر شهر بوکان مطالعه شد. اعتبار پرسشنامه به شیوۀ صوری و پایایی آن از طریق ضریب آلفای کرونباخ تأیید شد. نتایج تحقیق نشان داد بین متغیرهای ارزیابی وضعیت اجتماعی- اقتصادی، گذران اوقات فراغت به‌ صورت مدرن، سلیقۀ مصرف مشترک، سن و میزان درآمد، با گرایش به مصرف تنباکو رابطۀ معنادار و مثبت وجود دارد؛ بدین معنا که با افزایش سطح این متغیرها، میزان گرایش به مصرف افراد نیز بیشتر می‌شود؛ اما بین متغیرهای گذران اوقات فراغت به شکل سنتی و مصرف کالاهای فرهنگی با گرایش به مصرف تنباکو رابطۀ معنادار و منفی مشاهده شد و لذا می‌توان گفت با تغییر تفریحات به شکل سنتی‌تر و استفاده از کالاهای فرهنگی انتظار می‌رود گرایش به مصرف کاهش یابد. همچنین، آزمون رگرسیون چند متغیره بیانگر تبیین 53 درصدی تغییرات متغیر وابسته به وسیلۀ متغیرهای مستقل است.