بررسی روند تغییرات برخی از فاکتورهای خون، ایمنی، یون ها، بافت شناسی بیضه و هورمونی ماهی سفید و رابطه آن با سن ماهی (Rutilus kutum) در فصول زمستان و بهار در منطقه چاف و چمخاله استان گیلان

 هدف از تحقیق حاضر بررسی روند تغییرات برخی ازفاکتورهای خون، ایمنی، یون­ ها، بافت­ شناسی بیضه و هورمونی ماهی سفید و رابطه آن با سن ماهی(Rutilus kutum) در فصول زمستان و بهار در منطقه چاف وچمخاله استان گیلان از بهمن 1394 تا اردیبهشت 1395در منطقه چمخاله و نیز تعیین رابطه رگرسیونی سن ماهی و میزان هورمون ­ها بوده است. جهت انجام تحقیق حاضر، 24 ماهی مولد نرصید گردید. نمونه­ های خون جهت اندازه­ گیری فاکتورهای خونی (گلبول­ های سفید و قرمز، هموگلوبین، هماتوکریت)، ایمنی (IgM و لیزوزیم)، یون ­ها (کلسیم، سدیم، پتاسیم و منیزیم) و هورمون­ ها (استرادیول و پروژسترون) جمع ­آوری گردید. مقاطع بافتی نیز از بیضه تهیه و مورد مشاهده قرار گرفت. هم­ چنین از فلس ماهیان جهت تعیین سن نمونه ­برداری شد. نتایج این تحقیق حاکی از افزایش میزان هورمون ­های مورد بررسی هم ­زمان با تکامل بیضه بوده است. هم­ چنین تفاوت معنی ­داری در میزان هورمون­ ها در برخی از ماه ­های نمونه ­برداری در این منطقه مشاهده و بیش ­ترین میزان هورمون­ های پروژسترون و استرادیول در منطقه چمخاله به ترتیب در ماهیان 4 و 5 ساله مشاهده شد (پروژسترون چمخاله  0/02±0/33 و چاف 0/01±0/31 در اردیبهشت ماه). نتایج این تحقیق حاکی از بروز تغییرات در فاکتورهای ا ندازه­ گیری شده هم ­زمان با تکامل بیضه بوده است. به ­طوری ­که میزان هورمون پروژسترون طی ماه ­های مختلف تغییرات معنی ­داری نمود و در اردیبهشت ماه به بیش ترین مقدار رسید (0/05>P) اما میزان استرادیول از بهمن ماه شروع به افزایش نمود (0/05>P) و تا اردیبهشت ماه در اوج باقی ماند. (9/2±1/0) میزان یون ­ها نیز از اسفند یا بهمن ماه روندی کاهشی را درپیش گرفت و میزان آن­ ها در اردیبهشت ماه به کم ­ترین حد خود رسید کلسیم 0±12/5، منیزیم 0/15± 5/8، سدیم 2±145 و پتاسیم 0/05±0/7 (0/05>P). میزان برخی فاکتورهای خونی (ازجمله تعداد گلبول­ های سفید و قرمز، هموگلوبین وهماتوکریت) درمراحل نهایی رسیدگی جنسی افزایش معنی ­داری یافت. به ­طوری ­که گلبول ­های قرمز خون 100000±1850000، گلبول­ های سفید خون 350±6150، هموگلوبین 0/65±11/85، هماتوکریت  3/5±58/6 (0/05>p) اما میزان لیزوزیم و Igm در اردیبهشت ماه درکم­ترین میزان خود قرار داشتند، لیزوزیم  2± 23 و Igm  1±26 بود (0/05>P). در رابطه با میزان IgM سرم خون ماهی سفید نر دریای خزر طی ماه ­های بهمن تا اردیبهشت، تفاوت معنی­ داری در دو منطقه چاف و چمخاله، مشاهده نگردید و روند تغییرات این عامل تقریباً ثابت بوده است و مراحل مختلف رسیدگی جنسی طی ماه ­های منتهی به رسیدگی کامل جنسی و تکامل بیضه تاثیری بر تغییر میزان این عامل نداشته است.