بررسی رفتار قیمتی فرآورده‌های نفتی با تغییر قیمت نفت‌ خام در چارچوب سیاست‌گذاری ایران در بخش نفت

در سال‌های اخیر، اصلاح قیمت فرآورده‌های نفتی در مقام اجرای قانون هدفمندسازی یارانه‌ها و حرکت به سمت قیمت‌های واقعی، در دستور کار قرار گرفته است. شناخت رفتار قیمتی این فرآورده‌ها قبل از اتخاذ هرگونه تصمیمی از اهیمت ویژه‌ای برخوردار می‌باشد، به‌طوریکه می‌تواند به عنوان پیش‌نیاز بسیاری از تصمیم‌گیری‌های حوزه انرژی مطرح گردد. مقاله حاضر به بررسی وجود رابطه موشک و پَر- افزایش سریع و موشکوار قیمت فرآوده‌ها با افزایش قیمت نفت و کاهش کند همانند یک پر در واکنش به کاهش قیمت نفت- در قیمت فرآورده‌ها پرداخته است. در این مقاله که از الگوی غیرخطی خودرگرسیونی با وقفه‌های توزیعی (NARDL) و داده‌های ماهانه برای بازه‌ زمانی 2005 تا 2016 استفاده شده، نتایج حاکی از وجود رابطه نامتقارن بلندمدت و کوتاه‌مدت و نیز وجود اثر موشک و پَر، برای هر پنج فرآورده‌ می‌باشد. لذا با لحاظ اثر فوق‌الذکر به نظر می‌رسد انتخاب قیمت فوب خلیج فارس معیار مناسبی نبوده و دولت می‌بایست نسبت به بازنگری مطلوب در قانون هدفمندی یارانه‌ها و سایر قوانین بالادستی مرتبط، با لحاظ این اثر، اقدام نماید.