بررسی تنوع گونه‌ای و رابطة آن با عوامل محیطی در مراتع اشتهارد

برای مدیریت اکوسیستم­های مرتعی اولین قدم، تعیین عوامل مؤثر بر پراکنش گونه‌ها و تنوع گونه‌ای است. در این تحقیق، رابطه بین تنوع گونه‌ای مراتع اشتهارد با عوامل محیطی (خاک و پستی و بلندی) بررسی شده است. در هر واحد (تیپ گیاهی)، نمونه‌برداری به روش تصادفی-سیستماتیک در طول 3 ترانسکت خطی 750 متری انجام شد. در طول هر ترانسکت 15 پلات با ابعادی که به روش حداقل سطح تعیین شد، به فاصله 50 متر قرار داده شد. در هر پلات تعداد پایه‌ها و درصد تاج پوشش گونه‌های گیاهی ثبت شد. همچنین در ابتدا و انتهای هر ترانسکت پروفیل حفر و از عمق‌های 20-0 و 80-20 سانتی‌متر نمونة خاک برداشت شد. بعد از جمع‌آوری اطلاعات، شاخص‌های تنوع، یکنواختی و غنای گونه‌ای تعیین شدند. برای تعیین مهمترین عوامل تأثیرگذار بر تغییرات تنوع گونه‌ای از تجزیه مؤلفه‌های اصلی استفاده شد. نتایج نشان داد شاخص‌های تنوع گونه‌ای سیمپسون، شانون وینر و شاخص‌های یکنواختی کامارگو، سیمپسون، نی اصلاح شده، شانون و سیمپسون در تیپ Artemisia sieberi-Salsola rigida بیشترین مقدار و در تیپ Petropyrum oliveri کمترین مقدار را نسبت به تیپ‌های دیگر دارند. شاخص یکنواختی اسمیت و ویلسون در تیپ Halocnemum strobilaceum بیشتر از سایر تیپ‌هاست. شاخص‌های غنای گونه‌ای مارگالف و منهینیک در تیپ Artemisia sieberi-Stipa barbata بیشترین مقدار و در تیپ P. oliveri کمترین مقدار غنا را به خود اختصاص دادند. همچنین مشخص شد که سنگریزه، بافت، آهک و هدایت الکتریکی خاک از بین عوامل مورد بررسی بیشترین تأثیر را بر تغییرات تنوع گونه‌ای دارند.