بررسی تعیین مقاومت مایکوباکتریوم توبرکولوزیس به داروهای ضد سل و عوامل موثر بر آن در نمونه های ارجاع شده به بیمارستان شریعتی مشهد

مقدمه امروزه یکی از مشکلات اساسی درمان بیماری سل، موضوع مقاومت دارویی است.مطالعه حاضر با هدف تعیین مقاومت دارویی سویه های مایکوباکتریوم جدا شده از بیماران مبتلا به سل ریوی نسبت به داروهای ضد سل و عوامل موثر در آن طراحی شده است. روش کار طی یک مطالعه مقطعی توصیفی در سال 1391-1392، تمام نمونه های خلط اسمیر مثبت )125 نمونه) که کشت و آنتی بیوگرام آنها در آزمایشگاه سل بیمارستان شریعتی مشهد انجام شده بود،وارد مطالعه شدند.چک لیست های آماده شده با هماهنگی معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد و همکاری مراکز بهداشتی مشهد و سایر شهرهای استان تکمیل گردید.سپس با استفاده از نرم افزار  SPSS  میزان مقاومت و عوامل موثر بر آن بررسی شدند. نتایج در این بررسی میزان مقاومت به ایزونیازید 7% ، ریفامپین 7% ، اتامبوتول 9/3% ، استرپتومایسین 8/11% ،ایزونیازید و ریفامپین(سل MDR)4% بود.بیشترین میزان مقاومت را در گروه سنی 15-45 سال بود. بروز مقامت با دو عامل عود ودرجه مثبت بودن اسمیر، از نظر آماری ارتباط نزدیک به معنادار داشت. نتیجه کشت 20% کل نمونه ها مایکوباکتریوم غیر سلی بود. نتیجه گیری با توجه به میزان سل MDR در خراسان، باید استراتژی DOTS به طور کامل وصحیح انجام پذیرد تا از بروز بیشتر موارد مقاوم جلوگیری شود. با توجه به میزان بالای مایکوباکتریوم غیرسلی ، پیشنهاد می شود برای تمام بیماران در زمان تشخیص سل، کشت و آنتی بیوگرام صورت پذیرد تا از درمان نابجای سل که باعث افزایش مقاومت به داروها خواهد شد، جلوگیری شود و این بیماران از ابتدا درمان مناسب دریافت کنند.