بررسی تحلیل فضایی کانون‌های جرم‌خیز در سطح محله‌های شهر یزد با تأکید بر برنامه‌ریزی فرهنگی

جرم پیش از آنکه پدیده­ای جبرگرایانه و ناشی از عوامل تغییرناپذیر محیط طبیعی باشد، پدیده­ای اجتماعی و متأثر از شرایط اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جامعه و مکان جرم است. این پژوهش، توصیفی- تحلیلی است و جامعة آماری آن، 42 محلة شهر یزد براساس تقسیم­بندی شهرداری است. یافته­های پژوهش براساس آزمون تخمین تراکم کرنل نشان می­دهد محله­های امام­شهر، آزادشهر، کوی فرودگاه، صفائیه و آتشکده، بیشترین میزان جرم را دارند. همچنین نقطة مرکز متوسط نشان می‌‌‌‌دهد توزیع انواع جرم (اعتیاد، کودک­ربایی، شرب خمر، مزاحمت­های خیابانی و چک برگشتی) تقریباً از بخش مرکزی شهر (مرز محله­های خرمشاد و سر دوراهی) آغاز می­شود و به سمت محله­های امام­شهر و آزادشهر در شمال و شمال غرب و محله­های اکبرآباد و کوی راه­آهن در سمت جنوب و جنوب غرب خاتمه می‌‌‌‌یابد. جهت بیضی انحراف معیار نیز برای انواع جرم، شمالی- جنوبی است و براساس شاخص نزدیک­ترین همسایه، جرایم اعتیاد، شرب خمر و کودک‌ربایی به­صورت خوشه­ای و مزاحمت­های خیابانی و چک برگشتی به­صورت تصادفی در سطح محله­های شهر یزد توزیع شده­اند. درنهایت، مقدار F در ضریب رگرسیون در سطح 99 درصد، معناداری رابطة میان عناصر فرهنگی- مذهبی و ارتکاب انواع جرم در محله­های شهر یزد را تأیید می‌‌‌‌کند. برای کاهش میزان جرم، راهکارهایی چون آسیب­شناسی فضاهای کالبدی، اطلاع­رسانی و برنامه­های آموزشی- فرهنگی خانواده­ها در زمینة پیشگیری از وقوع جرم و تبلیغ ارزش­های اسلامی پیشنهاد می‌‌‌‌شود.