بررسی ارتباط سطح سرمی لپتین و گرلین با میزان مقاومت به انسولین و شاخص های تن سنجی در زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک

مقدمه: سندرم تخمدان پلی کیستیک یکی از شایع ترین بیماری های زنان و مقاومت انسولینی از یافته های شایع این سندرم است. لپتین و گرلین تأثیرات مهمی بر وضعیت این سندرم دارد. از آنجا که مطالعات انجام شده در این زمینه محدود و دارای نتایج متناقض است، مطالعه حاضر با هدف بررسی سطح سرمی لپتین و گرلین و ارتباط آنها با مقاومت انسولینی و شاخص های تن سنجی در زنان PCOSانجام شد. روش کار: این مطالعه مورد- شاهدی در سال 1388 در بیمارستان الزهراء شهر تبریز بر روی 30 زن مبتلا به این سندرم و 30 زن سالم انجام شد. نمونه گیری به صورت آسان بود. قد، وزن، دور کمر، دور باسن، قند خون، لپتین و گرلین با روش های استاندارد اندازه گیری و شاخص توده بدنی، نسبت دور کمر به باسن و مقاومت انسولینی محاسبه شد. میانگین لپتین، گرلین و ارتباط آنها با شاخص مقاومت انسولینی، شاخص توده بدنی و دور کمر به باسن با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (نسخه 5/11) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: میانگین سطح سرمی لپتین و مقاومت انسولین در بیماران به ترتیب 52/4±68/21 نانوگرم در میلی لیتر و 54/0±47/3 واحد و در گروه شاهد به ترتیب 00/3±96/17 نانوگرم در میلی لیتر و 31/0±81/1 واحد بود (001/0=p). میانگین سطح سرمی گرلین در گروه مورد و شاهد به ترتیب 98/10±33/210 و 76/14±00/216 پیکومول در لیتر بود (08/0 =p). بین سطح سرمی لپتین با شاخص توده بدنی، نسبت دور کمر به باسن و مقاومت انسولینی در افراد بیمار (به ترتیب r برابر با: 84/0، 55/0 و 67/0؛ 05/0>p) ارتباط معناداری مشاهده شد. در افراد سالم این ارتباط برای لپتین با شاخص توده بدنی و مقاومت انسولینی معنی دار بود (به ترتیب r برابر با: 93/0 و 77/0؛ 05/0>p). بین سطح سرمی گرلین با مقاومت انسولینی و شاخص های تن سنجی در زنان بیمار و سالم ارتباط معناداری مشاهده نشد. نتیجه گیری: سطح سرمی لپتین در زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک بیشتر از زنان سالم است، در حالی که سطح سرمی گرلین در بین دو گروه تفاوت معنی داری ندارد. در زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک سطح سرمی لپتین عامل تأثیرگذار بر مقاومت انسولینی است، در حالی که گرلین اثری بر مقاومت انسولینی ندارد. در این بیماران شاخص های تن سنجی بر سطح سرمی لپتین تأثیرگذار است ولی بر سطح سرمی گرلین تأثیری ندارد.