بررسی اثر مقیاس در برآورد مقدار نشت آب از مخزن و تکیه‌گاه سد بهشت‌آباد

ساخت سدها بر روی سازندهای کربناته کارستی عمدتاً با مشکل نشت از تکیه‌گاه و مخزن مواجه است. احداث سد بر روی این سازندها باعث نشت از مخزن سد به سمت پایین دست می‌گردد. سد بهشت‌آباد در حال حاظر در مرحله مطالعات قرار دارد و جناح راست مخزن این سد به‌طور مستقیم با سازند دلومیتی-آهکی جهرم در تماس می‌باشد. با توجه به ناهمگنی کارست مقدار هدایت‌ هیدرولیکی با مقیاس رابطه مستقیم دارد به همین دلیل برای تعیین میزان نشت از مخزن سد روش‌های مختلفی با مقیاسهای متفاوت برای تعیین میزان هدایت هیدرولیکی این سازند استفاده گردید که شامل آزمایش‌های لوژن، اسلاگ، دارسی، منحنی فرود و استفاده از دبی چشمه و سطح آب گمانه مجاور می‌باشد. بر اساس روش‌های مختلف طیفی از مقادیر هدایت ‌هیدرولیکی معادل توده بین 6-10×1/2 متر بر ثانیه در مقیاس کوچک (Sub-local scale) تا 4-10×6/1 متر بر ثانیه در مقیاس ناحیه‌ای (Regional scale) با اختلاف 75 برابر بدست آمده است. با توجه به نتایج مطالعات توصیه می‌گردد از روشهای مقیاس ناحیه‌ای برای بررسی نشت این سد بهره گرفته شود که با در نظر گرفتن سطح مقطع تماس آهک با مخزن در حالت بدون ایجاد پرده تزریق، مقدار نشت حدود 4/5 تا 1/7 متر مکعب بر ثانیه پیش‌بینی می‌شود.