بررسی اثر علف‌کش‌های دومنظوره بر برخی از شاخص‌های فیزیولوژیکی گندم در مراحل مختلف فنولوژی

به‌منظور بررسی ‌اثر علف‌کش‌های‌ دومنظوره ‌بر تعدادی ‌از شاخص‌های ‌فیزیولوژیکی‌ گندم ‌در مراحل‌ مختلف‌ فنولوژی ‌این‌ گیاه زراعی، آزمایشی در سال ‌زراعی 87-1386 در شهرستان کردکوی‌ در استان گلستان در شرایط دیم انجام شد. این آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با دو فاکتور و ‌4 ‌تکرار ‌انجام‌ شد.‌ فاکتور اول ‌نوع‌ علف‌کش‌ شامل: شوالیه (یدوسولفورون+مزوسولفورون)، آپیروس (سولفوسولفورون)، تاپیک+گرانستار (کلودینافوپ‌پروپارژیل+تری‌بنورون‌متیل)، آتلانتیس (یدوسولفورون+مزوسولفورون+مویان) و توتال (سولفوسولفورون+مت‌سولفورون) و فاکتوردوم مراحل مختلف فنولوژی گندم براساس تقسیم‌بندی زادوکس یعنی 2 تا 3 برگی گندم، پنجه‌زنی، گل‌دهی و رسیدگی فیزیولوژیکی بود. نتایج ‌نشان‌ داد که‌ علف‌کش‌های‌ مورد بررسی ‌در ‌بعضی ‌از‌ مراحل ‌فنولوژی گندم ‌اثر نامطلوبی بر عملکرد دانه، ارتفاع‌ و وزن خشک گندم ‌داشتند و در بعضی ‌موارد باعث ‌سوختگی ‌برگ‌ها شدند. مقایسه‌ میانگین نوع ‌علف‌کش و ‌مراحل فنولوژی گندم ‌و اثرات متقابل ‌این ‌دو فاکتور در بررسی‌ عملکرد دانه ‌نشان ‌داد که علف‌کش‌های ‌شوالیه، آپیروس، تاپیک+گرانستار، آتلانتیس و توتال ‌در مرحله 2 تا 3 برگی‌ گندم‌ باعث‌ کاهش‌ عملکرد دانه ‌شدند که‌ بیشترین‌ اثر کاهنده مربوط به علف‌کش شوالیه بود که تفاوت معنی‌داری ‌با سایر علف‌کش‌ها نیز نشان‌ داد.‌ بررسی‌ ارتفاع ‌بوته‌ گندم نشان داد که علف‌کش شوالیه در مرحله 2 تا 3 برگی باعث‌ بیشترین کاهش‌ این‌ صفت ‌شد. محاسبه ‌ضرایب‌ همبستگی ‌صفات مورد برر‌سی‌ نشان ‌داد که ‌عملکرد دانه با وزن ‌خشک ‌در هفته ‌چهارم ‌پس ‌از‌ سمپاشی، تعداد پنجه، ارتفاع‌ بوته، وزن ‌هزاردانه، تعداد دانه‌ در سنبله، طول سنبله، همبستگی ‌مثبت ‌و ‌معنی‌داری‌ در سطح 5 و 1 درصد و بیشترین همبستگی را با ارتفاع نشان داد.