بررسی اثر ضد تشنجی عصاره‌ی هیدروالکلی برگ گیاه کاکوتی (Zizphoratenuior L.) بر روی تشنج القاء شده با پنتیلن تترازول در موش سوری

زمینه و هدف: حدود نیم تا یک درصد از جمعیت جهان به بیماری صرع مبتلا هستند. تشنج، از مهمترین علایم صرع است که به­علت فعالیت الکتریکی غیرطبیعی نورون­های مغز دیده­ می­شود. به­دلیل عوارض جانبی داروهای شیمیایی، استفاده از داروهای گیاهی می­تواند جایگزین مناسبی برای کنترل تشنج به­کار رود. در این مطالعه، اثر ضد تشنجی عصاره­ی  هیدروالکلی برگ گیاه کاکوتی(Ziziphoratenuior L.) در موش سوری نر بررسی گردید. موادّ و روش ها:در این مطالعه، 40 موش سوری نر با محدوده­ی وزنی 30-25 گرم به­طور تصادفی، انتخاب و به پنج گروه 8 تایی تقسیم شدند که شامل یک گروه کنترل (دریافت­کننده­ی نرمال سالین و پنتیلن تترازول PTZ، 80 میلی­گرم به ازای هرکیلوگرم)  و 4 گروه درمان (دریافت­کننده­ی عصاره با دوزهای 150، 300، 600، 900 میلی­گرم به ازای هر کیلوگرم) بودند. 30 دقیقه بعد از تجویز داخل صفاقی نرمال سالین (در گروه کنترل) و دوزهای مختلف عصاره (در گروه­های درمان)، پنتیلن تترازول با دوز 80 میلی­گرم به ازای هرکیلوگرم به­صورت داخل صفاقی (IP) به موش­ها تزریق شد و بلافاصله موش­ها به قفس مخصوص منتقل شدند و درطی 20 دقیقه رفتارهای تشنجی توسط دوربین فیلمبرداری شد و سپس فازهای مختلف تشنج مورد ارزیابی قرارگرفت. یافته­ها: تزریق عصاره­ی هیدروالکلی این گیاه به­صورت اثر وابسته به دوز، باعث تأخیر زمان شروع تشنج کلونیک، تونیک و تشنج ژنرالیزه تونیک ـ کلونیک شد که در دوزهای 600 و 900 و میلی­گرم به ازای هر کیلوگرم، بیشترین اثر را نشان دادند. همچنین تجویز عصاره­ی هیدروالکلی برگ گیاه کاکوتی، باعث کاهش میانگین زمان مرحله­ی تشنج کلونیک، تونیک و تونیک  ـ کلونیک در حیوانات شد. نیز عصاره­ی مذکور باعث حفاظت حیوانات در برابر مرگ و میر و تعداد پرش­های ناگهانی گردید که در دوزهای 600 و 900 میلی­گرم به ازای هر کیلوگرم، بیشترین تاثیر را داشت. نتیجه­گیری: مطالعه­ی ما نشان داد که عصاره­ی هیدروالکلی برگ کاکوتی (ZiziphoratenuiorL.) دارای اثر ضد تشنجی مناسبی بوده و به نظر می­رسد مطالعات آینده برای جداسازی و تعیین مواد موثر و شناخت مکانیسم اثر آن ضروری باشد.