بررسی اثر تغییر کاربری اراضی بر پارامتر‏های کیفی آب در زیرحوضه‌های حوضۀ آبخیز حبله‌رود با استفاده از آنالیزهای چندمتغیرۀ آماری و مدل‌های سری زمانی (ARIMA)

Authors

  • حسن رضائی استادیار، دانشکدۀ شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
  • زهرا پسندیده‌فرد دانشجوی دکتر‌ی محیط زیست، ارزیابی و آمایش، دانشکدۀ شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
Abstract:

پژوهش حاضر، با هدف بررسی تأثیرات تغییر کاربری بر کیفیت منابع آب سطحی در زیرحوضه‏های حوضۀ آبخیز حبله‏رود پی‏ریزی شد. به این منظور، با استفاده از آنالیز تجزیه به مؤلفه‏های اصلی (PCA) و آنالیز فاکتور (FA)، متغیر TDS به عنوان فاکتور شاخص کیفی آب انتخاب شد. در ادامه، با استفاده از مدل‏های سری زمانی (ARIMA) پارامتر شاخص کیفی آب (TDS) برای سی سال مدل‏سازی شد و در بین مدل‏های ARIMA، مدلی با کمترین میزان معیار سنجش آکائیک به عنوان مدل بهینه برای پارامتر شاخص انتخاب شد. مد‏ل‏های مطلوب برای زیرحوضه‏های بنکوه، دلیچای، گورسفید، کیلان، نمرود، مرزداران و تنگه‏رامه به‌ترتیب (2،1،0)، (1،0،0)، (2،1،1)، (0،1،4)، (1،1،0)، (1،1،1) و (1،1،1) تعیین شد. نتایج مد‏ل‏های سری‏ زمانی نشان داد سه زیرحوضۀ نمرود، کیلان و گورسفید بیشترین میزان افزایش TDS را به خود اختصاص داده‏اند. سپس، کاربری اراضی در زیرحوضه‏های یادشده بررسی شد که نشان‏دهندۀ بیشترین مساحت اراضی کشاورزی، مناطق مسکونی و جاده‏ها در این زیرحوضه‏ها بود. از سوی دیگر، مناطق صنعتی نیز متعلق به زیرحوضه‏های کیلان و نمرود بود. نتایج تحقیق حاضر بیان‌کنندۀ سودمندی مدل‏های سری زمانی و آنالیزهای چندمتغیرۀ آماری در بررسی اثر تغییر کاربری اراضی بر پارامترهای کیفی منابع آب است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ارزیابی اثر تغییر اقلیم و تغییر کاربری اراضی بر فرسایش خاک (مطالعۀ موردی: حوضۀ آبخیز کندران)

تغییرات جهانی اقلیم و کاربری اراضی می‏تواند به‌شدت بر میزان فرسایش و توانایی خاک برای حفظ کشاورزی و به تبع آن، بر امنیت غذایی منطقه‏ای یا جهانی تأثیر بگذارد. هدف از پژوهش حاضر، ارزیابی اثر تغییر اقلیم و تغییرات کاربری اراضی بر فرسایش با استفاده از مدل RUSLE است. از این‌رو، تغییرات آب و هوایی براساس دو سناریوی تغییر اقلیم RCP2.6 و RCP8.5 با استفاده از مدل آماری برای دوره‏های 2016-2030 و 2031-205...

full text

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

full text

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

full text

مقایسة اثر تغییر کاربری اراضی و اقلیم بر رواناب یک حوضۀ آبخیز کوچک کوهستانی (مطالعۀ موردی :حوضۀ آبخیز گرین)

در این تحقیق به منظور بررسی اثر تغییر کاربری اراضی و تغییر اقلیم بر رواناب یک حوضة کوهستانی برف‏گیر در زاگرس مرکزی از مدل هیدرولوژی SWAT استفاده شد. کاربری اراضی حوضة آبخیز گرین در سال 1986 از ادارة منابع طبیعی همدان استخراج و در سال‏های 2000 و 2014 از تصاویر ماهوارة لندست 8 تهیه شد. نقشة کاربری اراضی در سال 2042 با استفاده از مدل مارکوف و CA مارکوف پیش‏بینی شد. برای پیش‏بینی اقلیم آینده از مدل...

full text

پیش ‏بینی و تحلیل روند پارامترهای کیفی آب رودخانه با استفاده از مدل سری زمانی AEIMA در حوضۀ آبخیز رودخانۀ کهمان

رودخانۀ کهمان پرمنفعت‏ترین رودخانۀ شهرستان الشتر از نظر کشاورزی و پرورش ماهی است. به‌دلیل اینکه فرایندهای هیدرولوژی تصادفی‌اند، آمار و احتمال اساس تجزیه‏ و تحلیل پدیده‏های یادشده است، بنابراین از سری‏های زمانی استفاده می‏شود. در تحلیل سری ‏زمانی، مرحلۀ اول شامل نمایش نوسان پارامترها در طول زمان است، مرحلۀ دوم ایستا‌سازی داده‏ها، مرحلۀ سوم نرمال‏سازی و مرحلۀ چهارم شناسایی پارامترهای مدل است. درن...

full text

بررسی ارتباط بین پارامترهای کیفی آب و تغییرات کاربری اراضی (حوزه آبخیز زاینده رود) ‏

تأثیر تغییر کاربری اراضی در تغییرات کیفیت آب سطحی از جمله چالش‌های مهم در مبحث تأمین آب برای مصارف مختلف است. این مقاله با هدف بررسی اثر تغییر کاربری اراضی بر کیفیت آب رودخانة زاینده‌رود انجام شده است. در این تحقیق، نخست تغییر سطح کاربری‌های موجود در حوضه در دو دورة زمانی 1376 و 1394 با استفاده از سنجنده‌های ETM و TM ماهوارة لندست بررسی شد. سپس تغییرات کیفیت آب رودخانه در دوره‌ای هجده ساله مطال...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 6  issue 1

pages  29- 39

publication date 2019-03-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023