بررسی اثر بذر گیاه عدس‌الملک Securigera securidaca (L.) (Degen & Doerfler) بر قند خون در بیماران دیابتی نوع دوم یک مطالعه بالینی تصادفی دوسویه‌کور

مقدمه: تجویز بذر گیاه عدس‌الملک (Securigera securidaca L.) جهت کاهش قند خون بیماران دیابتی در طب سنتی ایران رواج دارد، ولی تاکنون هیچ‌گونه بررسی بالینی علمی جهت بررسی اثرات درمانی و یا سمیت این گیاه در بیماران دیابتی گزارش نشده است. هدف: تعیین اثرات درمانی و سمیت پودر بذر گیاه عدس‌الملک با دوز میانگین مصرف در طب سنتی بر بیماران دیابتی نوع 2. روش‌ بررسی: تعداد 70 بیمار مبتلا به دیابت نوع 2 مراجعه کننده به درمانگاه بیمارستان شریعتی انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه 35 نفری تقسیم شدند. به بیماران گروه اول روزانه 3 عدد کپسول 500 میلی‌گرم پودر بذر گیاه عدس‌الملک در 3 دوز منقسم و به گروه دوم به طور مشابه کپسول دارونما تجویز شد. کلیه بیماران داروهای رایج خود را بدون تغییر مصرف می‌نمودند. در زمان شروع مطالعه و همچنین بعد از دو ماه مطالعه مجموعه‌ای از آزمایش‌های بیوشیمیایی شامل میزان هموگلوبین گلیکوزیله خون و میزان قند، کلسترول تام، LDL، HDL، تری‌گلیسرید، SGOT ،SGPT ، BUN ، آلکالن فسفاتاز و کراتینین خون در حالت ناشتا انجام شد. نتایج: نتایج نشان داد که میزان قند خون ناشتا و هموگلوبین گلیکوزیله خون در بیماران دیابتی نوع دوم تحت درمان با بذر گیاه عدس‌الملک به مدت 2 ماه در مقایسه با گروه دارونما و در مقایسه با شروع درمان از نظر آماری هیچ‌گونه تغییر معنی‌داری نداشت. به علاوه در این تحقیق میزان کلسترول تام، LDL، تری‌گلیسرید و آنزیم‌های کبدی SGOT وSGPT BUN ، آلکالن فسفاتاز و کراتینین خون بیماران دیابتی که داروی گیاهی عدس‌الملک مصرف کرده بودند در مقایسه با گروه دارونما و در مقایسه با شروع درمان از نظر آماری هیچ‌گونه تغییر معنی‌داری نداشت. نتیجه‌گیری: نتایج طرح فوق حاکی از آن است که تجویز داروی گیاهی عدس‌الملک با دوز 1500 میلی‌گرم روزانه به مدت 2 ماه به بیماران دیابتی نوع دوم هیچ‌گونه تاثیری بر فاکتورهای بیوشیمیایی خون این بیماران ندارد. بی‌اثر بودن این داروی گیاهی روی میزان فاکتورهای بیوشیمیایی خون حاکی از سلامتی این داروی گیاهی است. آزمایش‌های بالینی تکمیلی نیاز است و در صورت مشاهده عدم تاثیر مطلوب، تجویز این داروی گیاهی توسط عطاران جهت درمان دیابت نوع دوم باید منع شود.