بررسی اثر آنتی بیوتیکی عصاره آبی گیاه اسکروفولاریا استریاتا بر اشرشیاکلی در مقایسه با تتراسایکلین

مقدمه: گیاه اسکلروفولاریا یکی از گونه‌ های بومی نواحی زاگرس می‌باشد که تا‌کنون تحقیقات گسترده‌ ای بر روی خواص دارویی آن انجام شده است. تا‌کنون از خواص ضد سرطانی و ویژگی ‌های متنوع آن گزارشات زیادی منتشر شده است. در این تحقیق از گونه اسکلروفولاریا استریاتا نواحی زاگرس استفاده و عصاره آبی آن تهیه شده است. عصاره بر باکتری گرم منفی اشرشیاکلی و فیبروبلاست انسانی اثر داده شده است. مواد و روش ها: خاصیت آنتی ‌بیوتیکی غلظت ‌های پایین عصاره‌ های آبی فیلتر نشده و فیلتر شده برگ اسکروفولاریا و تتراسایکلین به عنوان کنترل مثبت، بعد از 24 ساعت انکوباسیون با باکتری گرم منفی اشــرشیاکلی بقا بر اساس میزان کدورت محیط های کشت به کمک دستگاه اسپکتروفوتومتر محاسبه شد. به منظور بررسی خاصیت سایتوتوکسیتی عصاره و اهمیت غلظت 5 میکرو‌گرم بر میلی لیتر آن، اثر این غلظت از عصاره آبی فیلتر شده و فیلتر نشده برگ اسکروفولاریا بعد از 24 ساعت انکوباسیون بر فیبروبلاست انسانی با کمک روش MTT نیز آزمایش گردیده است. یافته های پژوهش: نتایج نشان می‌دهد که غلظت ‌های 1 تا 20 میکرو‌گرم بر میلی لیتر عصاره آبی فیلتر شده و فیلتر نشده برگ اسکروفولاریا بر رشد باکتری گرم منفی اشرشیاکولی اثر مهاری شدید دارد و بین عصاره فیلتر شده و فیلتر نشده در مهار رشد باکتری تفاوتی دیده نمی‌شود و این ترکیب با ماده موثر در رشد فیبروبلاست ‌ها که در عصاره وجود دارد متفاوت است. بحث و نتیجه گیری: هم چنین مشخص گردید که عصاره رقابت تنگاتنگی با تتراسایکلین دارد. با توجه به اثر آنتی ‌بیوتیکی قوی غلظت 5 میکروگرم بر میلی‌لیتر عصاره، این غلظت بر بقا فیبروبلاست ‌های انسانی تاثیری ندارد. با لحاظ ویژگی‌ های عصاره از نظر عملکرد آنتی‌ بیوتیکی و اثرات جانبی ناچیز و با انجام مطالعات تکمیلی می‌توان اقدامات موثری در جهت استفاده از خاصیت ضد میکروبی این عصاره ارزشمند به عمل آورد.