بررسی اثرات کاربرد منابع مختلف ازت‌دار بر جذب عناصر N،P، K، میزان کلروفیل وپرآوری جوجوبا Simmondsia chinensis (link) Sch. در شرایط آزمایشگاهی

جوجوبا درختچه دو پایه و همیشه سبزی است که دانه‌های آن دارای موم بی‌رنگ و بی‌بوی ویژه می‌باشند که به دلیل همین ترکیبهای در صنایع مختلف به صورت گسترده‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرند. با توجه به‌این که جهت کشت به تکثیر پایه‌های انتخابی در سطح وسیع و در زمانی کوتاه نیاز می‌باشد و با در نظر گرفتن امتیازهای متعدد در بکار گیری روش ریزازدیادی در تکثیر و همگروه سازی گونه‌ها در مقایسه با روشهای سنتی دیگر و نیز با توجه به‌اینکه اهمیت عناصر معدنی در گونه‌های گیاهی متفاوت بوده و به ژنوتیپ گیاه و نوع ترکیب موجود در محیط بستگی دارد، اثرات غلظتها و منابع مختلف ازت‌دار در ریزازدیادی جوجوبا مورد بررسی قرار گرفت. ریزنمونه‌ها به مدت 30 روز در محیط کشت پایه موراشیج و اسکوگ  ((MS کشت شدند و بعد به محیط کشت تیمار منتقل و در شرایط کنترل شده در دمای 25 درجه سانتیگراد، شدت نور 1500 لوکس با تناوب نوری 18 ساعت روشنایی نگهداری شدند. تیمارهای ازت‌دار شامل هر یک از تیمارهای آمونیم نیترات (N1)، پتاسیم نیترات(N2) و تیمار آمونیم نیترات + پتاسیم نیترات (N3) بوده و هر تیمار در 5 غلظت مختلف MS6/0،  MS8/0،MS ،MS  2/1 و MS 4/1 نسبت به محیط پایه استاندارد  MS(شاهد) تهیه گردید. بررسیهای مقایسه‌ای انجام شده بر نمونه‌های گیاهی پس از 30 و 45 روز بر روی صفاتی نظیر تعداد شاخساره‌های ایجاد شده، مقدار کلروفیل برگها، وزن تر و خشک, مقدار عناصر N, P و k نشان داد که زمان اثر معنی‌داری بر تأثیر تیمارها داشت. میان تیمارهای متفاوت از نظر رشد طولی و مقدار پتاسیم هیچ تفاوت معنی‌داری وجود ندارد. بالاترین مقدار تجمع ازت و فسفر درون بافتی در مدت 30 روز در تیمار N1 با غلظت  MS2/1 و در مدت 45 روز در تیمار N1 با غلظت  MS4/1 مشاهده گردید. بیشترین مقدار کلروفیل درمدت 30 روز در تیمارN1  و باغلظت برابر شاهد و در مدت 45 روز در تیمار N1 و N3با غلظت MS 2/1 و 6/0 دیده شد. تیمارهای N1 و N3 با استفاده از غلظتهای MS 8/0 در مدت 30 روز و غلظتهای MS 2/1 و MS 4/1 از تیمار N1 و غلظت MS 6/0 از تیمار N3 در مدت 45 روز تأثیرات مثبتی بر روند شاخه‌زایی شاخساره‌ها و مقدار ماده خشک داشتند. استفاده از محیط کشت MS حاوی تیمار N1 و با غلظت  MS2/1 با هدف تولید تعداد شاخه بیشتر در شرایط درون شیشه‌ای توصیه می‌شود.