بررسی اثرات مستقیم و غیرمستقیم استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی بر پیامدهای اجتماعی و یادگیری دانشجویان

هدف پژوهش حاضر، بررسی اثرات مستقیم و غیرمستقیم استفاده از شبکه­های اجتماعی مجازی بر پیامدهای اجتماعی و یادگیری دانشجویان بود. روش انجام پژوهش همبستگی- علّی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل 4500 نفر از دانشجویان دانشگاه­های آزاد اسلامی و پیام­نور شهر سقز در سال تحصیلی 96 -1395 بود. با توجه به جامعه مورد نظر، با استفاده از جدول تعیین حجم نمونه کرجسی و مورگان، تعداد 354 نفر با روش نمونه‌گیری تصادفی طبق‌ه­ای به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. به منظور جمع ­آوری داده‌­های پژوهش از پرسش‌نامه شبکه‌های اجتماعی و پیامدهای اجتماعی و یادگیری یان‎یو و همکاران استفاده شد. این پرسش‌نامه دارای 26 گویه است که متغیرهای استفاده از شبکه‌­های اجتماعی، فرهن‌گ­پذیری، پذیرش اجتماعی، عزت­نفس، رضایت از زندگی دانشجویی و مهارت­های عملکردی را مورد اندازه­گیری قرار می­دهد. به منظور بررسی روایی پرسش‌نامه از روایی صوری و محتوایی، تحلیل عاملی اکتشافی و برای بررسی پایایی آن از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که مقدار آن برای کل پرسش‌نامه، 0/85 به دست آمد. تجزیه و تحلیل داده‌­ها از طریق آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر با استفاده از نرم­‌افزارهای SPSS و Amos انجام شد. نتایج پژوهش نشان داد که استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی با پیامدهای اجتماعی و پیامدهای یادگیری رابطه مثبت و معناداری دارد. هم‌چنین، نتایج تحلیل مسیر نشان داد که استفاده از شبکه­‌های اجتماعی به طور مستقیم بر پیامدهای یادگیری اثر معناداری ندارد؛ ولی، با میانجی‌­گری پیامدهای اجتماعی و به طور غیرمستقیم بر پیامدهای یادگیری دانشجویان اثر می‌گذارد.