بررسی آثار گردشگری بر رضایت ساکنان محلی با کاربرد نظریة سرریز پایین به بالا؛ نمونة موردی: منطقة کمردوغ

گردشگری، یکی از صنایع با قوی‌ترین شتاب توسعه در اقتصاد جهانی است و با خود آثار مثبت و منفی بسیاری به همراه دارد. یکی از عوامل کلیدی در توسعة گردشگری، رضایت ساکنان محلی است. درک رابطة بین آثار گردشگری و رضایت ساکنان از زندگی، نقشی حیاتی در موفقیت مقاصد گردشگری در آینده ایفا می‌کند. نظریة سرریز پایین، نظریه‌ای است که این رابطه را بررسی می‌کند. براساس این نظریه تصور می‌شود رضایت از زندگی بر بالای سلسله‌مراتب نگرش (یا رضایتمندی) قرار گرفته و متأثر از رضایت از حوزه‌های زندگی (جامعه، خانواده، کار، زندگی اجتماعی، سلامتی و ...) است. هدف پژوهش، بررسی رابطة بین ادراک ساکنان از تأثیرات گردشگری (اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و محیطی) با رضایت ساکنان از حوزه‌های خاص زندگی (رفاه مادی، رفاه اجتماعی، رفاه عاطفی و رفاه سلامتی) و درنهایت رضایت کلی از زندگی است. روش انجام پژوهش کمّی- تحلیلی، ابزار سنجش پژوهش پرسش‌نامه و جامعة آماری آن شامل تمام ساکنان منطقة کمردوغ است. تعداد نمونه‌ها با جدول کرجسی و مورگان تعیین (220 n=) و نمونه‌ها با روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شد. اعتبار صوری پرسش‌نامه را کارشناسان تأیید کردند. پایایی پرسش‌نامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ (73/0 تا 91/0(α= تأیید شد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد تأثیر متغیرهای حس رفاه مادی، حس رفاه سلامت، حس رفاه اجتماعی و حس رفاه احساسی بر رضایت ساکنان از منطقه معنا‌دار بوده است. این متغیرها درمجموع توانستند 4/34درصد از تغییرات متغیر رضایت ساکنان را تبیین کنند. همچنین متغیر رفاه احساسی و رفاه مادی نسبت به دو متغیر دیگر قدرت بیشتری در پیش‌بینی متغیر رضایتمندی شخصی داشتند. نوآوری پژوهش حاضر استفاده از نظریة سرریز پایین به بالاست.