باز آموزی از پایتختی از پیش طراحی شده بنام چندیگر، برای تهران

ما در حالی به تهیه طرح و ساماندهی تهران پرداخته و می‎پردازیم که حجم عظیمی از اندیشه و اقدام در پیش روی داشته و داریم. اندیشه‎هایی آزمون شده و اقداماتی پخته و ناپخته در کوره زمان و تاریخ، که به خوبی و سنجیده از آن‎‎ها درس نگرفته‎ایم. بطوریکه انگار حاصل چنین تاریخ پر فراز و نشیبی از سیر اندیشه‎های شهرسازی وآزمون وخطا نبوده‎ایم. نگاهی به شهرچندیگر، به عنوان نمونه، می‌تواند درس‌های خوبی را برایمان به همراه داشته باشد. بدین سبب در این مقاله به کند و کاوی در این ارتباط پرداخته می‌شود. در پی تفکیک هند به دو کشور مجزا در سال 1947 میلادی، و پس از، ازدست دادن لاهور مرکز ایالت بزرگ پنجاب، دولت هند به ایجاد شهری جدید به عنوان مرکزی برای پنجاب اقدام می‎کند. این شهر نخست توسط "آلبرت مایر" امریکایی و دستیار پر تلاش او "نویکی" طراحی می‎شود. سپس بدنبال درگذشت این دستیار کوشا، آلبرت مایر از ادامه کار دست می‎کشد. سپس "پی ال ورما" به دستور نهرو نخست وزیر وقت برای انتخابی دیگر ماموریت داده می‎شود. ورما، کوربوزیه را به دلیل شهرتش برای ادامه کار انتخاب می‎کند. نام این  شهر، چندیگر (نام الهه ای هندو که معبدش در دامنه‌های تپه‌های شیوالیک در ادامه رشته کوه‌های هیمالیاست) انتخاب می‌شود که  فرانسوی‎ها آن‌را به دلیل نداشتن حرف "چ" در زبان خود، شاندیگار تلفظ می‌کنند.چون لوکوربوزیه از سردمداران ترقی گرایان محسوب می‎شود، این شهر را می‌توان تا حدودی تجلی و تجسد اندیشه‎های ترقی‎گرایان و یا خردگرایان در هندوستان دانست.  در این مقاله نخست به اختصار به سیر اندیشه‎های شهر سازی و سپس به شرح حال چگونگی طراحی این شهر از دیر باز پرداخته می‌شود. سپس بطریقی توصیفی تحلیلی نکات مثبت و ضعف‎های این اقدام مهم استنتاج خواهد شد.  نتیجه این پژوهش نشان می‌دهد چه نکات مثبت و چه نکات منفی در انجام این اثر تاریخی، هر دو می‌توانستند و می‌توانند در طرح‎های جامع و تفصیلی تهران سرمشق‎های خوبی برای برنامه ریزان و طراحان شهری به ارمغان بیاورند.