بازتاب طب در طوطینامة نخشبی

طوطی­نامه اثر ضیاء­الدّین نخشبی است. نخشبی از عارفان و نویسندگان مشهور قرن هشتم بود. این کتاب که از آثار قرن هشتم است، از مجموعه داستان­های عامیانه تشکیل یافته، به صورت داستان در داستان می آید.نخشبی در تحریر این اثر از تمام دانش­هایی که اطلاع وافی داشته است، استفاده می کند. استفاده از آیات قرآنی، احادیث و اخبار نبوی، اشعار و امثال و حکم فارسی و عربی، استفاده از دانش­های گوناگونی چون طب، نجوم، جواهرات، موسیقی و دین به وضوح احاطۀ وی را بر علوم مختلف آشکار می­سازد. اطلاع مؤلف از این علوم سطحی نیست و هدفش تفنّن نبوده است. می­توان آگاهی­های حوزۀ علوم طبّی وی را در سه دستۀ بیماری­ها، داروها و اصطلاحات طبّی جای داد. این نوشته گوشه­ای از اطلاعات نخشبی را در کاربرد این موارد بررسی می­کند. قابل ذکر است که طوطی­نامۀ نخشبی در سال 1372 به کوشش دکتر فتح‌الله مجتبایی و غلامعلی آریا چاپ شده است؛ در این پژوهش، ارجاع به صفحات از همین مأخذ نقل شده است.