ایهام تناسب در محور عمودی متن (با نگاهی به سیر تحوّل ایهام در کتب بلاغی پارسی)

Authors

  • سیروس شمیسا استاد گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبائی
  • یاسر دالوند دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبائی
Abstract:

مقالۀ حاضر در پی پاسخ‌ به این سؤال برآمده‌است که آیا ایهام تناسب ـ آنگونه که از آثار قدما برمی‌آیدـ تنها در سطح «یک بیت» یا «یک جمله» (محور افقی) نمود می‌یابد، یا می‌توان آن را در محور عمودی متن نیز نشان داد؟ برای پاسخ‌ به این پرسش، ابتدا به بررسی سیر تحوّل ایهام در کتب بلاغی پارسی پرداخته‌ایم و نشان داده‌ایم که ایهام، ایهام تناسب، ایهام ترجمه، ایهام تضاد، ایهام تبادر و... را برای اوّلین‌بار چه کسانی مطرح کرده‌اند. تعاریف و شواهد گوناگون آن‌ها را مورد بررسی و نقد قرار داده‌ایم، آرای قدما را با نظرات معاصران سنجیده‌ایم و در پایان، با ذکر شواهدی از حافظ و نفثة‌المصدور و دیگر متون به بررسی «ایهام تناسب در محور عمودی متن» پرداخته‌ایم. در این بخش، پس از ذکر شواهد متنی، معانی واژه‌های ایهامی در فرهنگ‌های معتبر فارسی پیگیری شده‌است و تا حدّ امکان تلاش ‌شده به فرهنگ‌های متأخّر استناد نشود. چنان‌که خواهیم دید، این گونه ایهام‌آوری با سبک‌شناسی ساختگرا کاملاً سازگار و شایستۀ بررسی است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نگاهی نو به ایهام در بدیع فارسی

ایهام یکی از مهم­ترین صنایع معنوی بدیع در ادبیات فارسی است، اما علی رغم اهمیتش در تعریف و انواع آن در کتب بدیع و بلاغت دقت کافی نشده است. یکی از اهداف مقالۀ   حاضر بازتعریف ایهام است. در این مقاله با بررسی تعریف ایهام در کتب گوناگون قدیم و جدید، سعی می­شود تعریف دقیق­تری از ایهام به دست داده شود. همچنین انواع ایهام در     کتاب­های قدیم و جدید بلاغی فارسی و عربی- مانند ایهام مجرده، ایهام مرشحه، ...

full text

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

full text

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

full text

سیر تحول «ایهام» در کتاب‌های بلاغت فارسی از گذشته تا به امروز

ایهام پر رمز و رازترین و زیباترین شگرد شاعرانه‌ای است که شاعران هنرور با به کارگیری آن، هنری‌ترین و پرورده‌ترین سروده‌های خود را پرداخته‌اند و از آن برای ساخت و پرداخت سخنانی توی در توی و رازناک و به همین دلیل شگفت‌انگیز و ذهن‌انگیز بهره‌ها برده‌اند. ایهام در بلاغت فارسی و عربی جایگاهی ویژه دارد و دارای ارزش زیباشناختی قابل توجهی است. بیشتر کتاب‌های بلاغی فارسی و عربی ایهام را آوردن کلمه‌ای در ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 7  issue 2

pages  19- 38

publication date 2018-10-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023