اولویت‌بندی روش‌های مشارکت و آموزش مردم در پیش‌بینی و هشدار سیلاب در ایران

سیل از مخرب‌ترین مخاطرات طبیعی در جهان است که نتایج زیانبار آن، به‌ویژه در مناطق توسعه‌یافته، هزینه‌های زیادی ایجاد می‌کند. از این‌رو برای مقابله با سیلاب و خطرهای ناشی از آن، می‌توان از دو دسته اقدامات اساسی شامل اقدامات سازه‌ای و اقدامات غیرسازه‌ای استفاده کرد. از روش‌های مؤثر در میان اقدامات مدیریت غیرسازه‌ای، می‌توان به روش‌های پیش‌بینی و هشدار سیلاب اشاره کرد که توسعۀ آنها نیازمند استفاده از روش‌های مختلف مشارکت و آموزش مردم است. در این تحقیق، این روش‌ها از نظر تأثیر آنها در توسعۀ پیش‌بینی و هشدار سیلاب در ایران رتبه‌بندی شده‌اند. در این تحقیق، پس از تعیین گزینه‌ها (روش‌های مختلف مشارکت و آموزش مردم) و معیارهای مربوط و استفاده از نظر متخصصان و دست‌اندرکاران، از روش تصمیم‌گیری مناسب برای رتبه‌بندی روش‌های مختلف استفاده شده است. در این رویکرد تصمیم‌گیری، معیارها با روش آنتروپی شانون وزن‌دهی شده و سپس گزینه‌ها با روش TOPSIS رتبه‌بندی شده‌اند. در نهایت در بین یازده روش مختلف، روش برگزاری جلسات با مردم ساکن در سیلاب‌دشت‌ها به‌عنوان رتبۀ اول انتخاب شد. در بین روش‌های دیگر نیز ایجاد نشانگرهای مشاهداتی از سیلاب‌های رخ‌دادۀ پیشین در رتبۀ دوم، بازدید مسئولان هشدار سیلاب از کارخانه‌ها و صنایع واقع در سیلاب‌دشت‌ها و اخطارهای لازم به صاحبان صنایع در رتبۀ سوم، نصب تابلوهای نشانگر پتانسیل سیلاب روی ساختمان‌های عمومی در رتبۀ چهارم، انتشار مقالات در روزنامه‌ها در رتبۀ پنجم، ارائۀ دستورالعمل‌های سیلاب به شکل کتابچه‌ها و بروشورها به مردم در رتبۀ ششم، مانورهای آزمایشی در رتبۀ هفتم، تعامل چهره به چهره و خانه به خانه با مردم در رتبۀ هشتم، روش‌های توزیع اطلاعات مربوط به سیلاب از طریق جزوه‌ها، بروشورها و غیره و همچنین تبلیغات آگاهی‌بخش در رادیو هر دو در رتبۀ نهم و مصاحبه با مسئولان مدیریت سیلاب در رتبۀ دهم قرار گرفتند.