الزامات سازمانی بهداری رزمی نیروهای مسلح در مواجهه با تهدیدات نظامی آتی: یک مطالعه کیفی با رویکرد تحلیل محتوی

مقدمه: با وجود صلح‌آمیز بودن فعالیت‌های هسته‌ای ایران، آمریکا و اسرائیل و متحدان‌شان بارها آن را تهدید به حمله نظامی نموده‌اند. در این میان لازم است بهداری رزمی نیروهای مسلح ایران، همگام با سایر یگان‌های نظامی کشور، از آمادگی کامل جهت حمایت‌های امدادی، بهداشتی و درمانی برخوردار باشد. این تحقیق کوشیده است الزامات سازمانی لازم برای ارتقاء آمادگی بهداری رزمی نیروهای مسلح ایران را ارائه دهد. روش کار: تحقیق حاضر تحلیلی-کاربردی از نوع آینده‌پژوهی بوده، گردآوری داده‌ها از بانک­های اطلاعاتی شامل: مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی (SID)، گوگل اسکولار (Google scholar)، پاپ مد (Pub Med)، بانک­های اطلاعاتی عمومی و نیز مطالب و اخبار منتشر شده انجام ‌گرفته است. جامعه تحقیق شامل کلیه مطالب در زمینهٔ تهدیدات نظامی علیه ایران و ویژگی‌های بهداری رزمی در نبرد نامتقارن بوده، نمونه‌گیری به‌صورت هدفمند انجام‌شده و گزاره‌ها به‌عنوان نمونه تحقیق در نظر گرفته‌ شده‌اند. در این تحقیق اطلاعات، در دو زمینه تهدیدات نظامی علیه ایران و بهداری رزمی در نبرد نامتقارن گردآوری‌شده است. تحلیل اطلاعات به روش تحلیل محتوای کیفی و با استفاده از بسط نظام مقوله‌ای استقرائی (Induction Analysis) صورت گرفته است. در این مقاله با کدگذاری مقوله‌ها و با توجه به نوع تهدیدات موجود و اصول حاکم بر بهداری رزمی درنبرد نامتقارن به تجزیه‌وتحلیل داده‌ها و بحث پیرامون الزامات بهداری رزمی ایران پرداخته‌شده است. یافته‌ها: بهداری رزمی درنبرد نامتقارن از اصولی چون چالاکی، ساخت ارگانیک، فنّاوری پیشرفته و پرتابل، تمرکز و رسمیت پائین، ساختار شبکه‌ای، برخورداری از فرماندهان مجرب و آشنا به فنون نظامی، برخورداری از ساختار متغیر و پراکنده و کوچک و نیز برخورداری از قدرت پیش‌بینی و واکنش سریع تبعیت می‌نماید. از طرف دیگر تهدیدات نظامی، عمدتاً از سوی بخش هوائی و دریایی علیه ایران متمرکز بوده و به‌صورت برق‌آسا و کوتاه‌مدت، دارای برنامه‌ریزی انعطاف‌پذیر، عملیات پویا، جنگ فضا محور، تسلیحات جدید، اجرای عملیات در دوردست‌ها و استفاده کمتر از نیروی زمینی از ویژگی‌های حملات نظامی امریکا و متحدانش خواهد بود. نتیجه‌گیری: تأکید هر چه بیشتر بر سرعت عمل، تجهیز شدن به وسایل امدادی مدرن و سیار، توسعه امداد هوائی و دریایی، تدارک دیدن مراکز امدادی درمانی مخفی، شناسایی مراکز نظامی مورد تهدید و کسب آمادگی‌های لازم، ارتقاء قدرت پیش‌بینی و واکنش سریع نسبت به وضعیت‌های متغیر، آشنایی با مصدومیت‌های حاصل از تسلیحات جدید، آشنایی بیشتر با فنون استتار و اختفاء، توسعه و ارتقاء آموزش‌های خودامدادی و دگر امدادی، هماهنگی کامل با نظام بهداشتی درمانی و امدادی غیرنظامی و نیز توسعه مراکز درمانی سیار در سواحل جنوبی از راهبردهای اساسی برای ارتقاء توان بهداری رزمی نیروهای مسلح در مواجهه با تهدیدات آتی است.