اشارت‌های نوگرایانۀ سلطان‌ولد در عرصۀ تأویل آیات قرآن با توجه به آثار عرفانی متقدم

Authors

Abstract:

بهاءالدین سلطان‌ولد از مشایخ و اقطاب طریقۀ مولویه است. او با آفرینش آثاری به تقلید و پیروی از سبک و شیوۀ پدرش مولانا جلال‌الدین پرداخت و به تشریح افکار و جهان‌بینی او همت گماشت؛ سلطان‌ولد در آثار خود بسیار از گفتمان مولانا تأثیر پذیرفت؛ اما با سلوک عملی به تجربیات جدیدی نیز دست یافت؛ این امر موجب شد نظریه‌های بدیعی دربارة بعضی از مباحث الهیات، قرآن و حدیث و عرفان اسلامی بیان کند. تأمل در آثار سلطان‌ولد نشان می‌دهد او مانند دیگر بزرگان مکتب مولویه به تأویل گرایش بسیاری دارد؛ بسیاری از تأویل‌هایی که در آثار سلطان‌ولد دیده می‌شود، متأثر از مقالات شمس تبریزی و آثار پدرش مولاناست؛ البته او در این عرصه نوآوری‌هایی نیز دارد. نگارندگان در این مقاله که مبتنی بر مطالعات کتابخانه‌ای است و با روش توصیفی - تحلیلی انجام می‌شود، اشارت‌های نوگرایانۀ سلطان‌ولد را در عرصۀ تأویل آیات قرآن با توجه به گفتار دیگر بزرگان صوفیه به‌ویژه مولانا و تفاسیر عرفانی متقدم بررسی و تحلیل می‌کنند؛ سپس به این پرسش پاسخ می‌دهند که سلطان‌ولد در عرصۀ تأویل آیات قرآن چه نوآوری‌هایی دارد و تا چه اندازۀ نگرش او با دیدگاه مشایخ گذشته متفاوت است. نتیجۀ این پژوهش آشکار می‌کند که سلطان‌ولد شعر اولیا را تفسیر و تشریح کلام الهی می‌داند و سخن خود را حاصل الهام حق می‌شمرد. او معتقد است اولیای واصل به تمام بطون قرآن مسلط‌اند؛ اما همۀ اسرار الهی در لفظ و عبارت نمی‌گنجد؛ علاوه‌بر این سلطان‌ولد در عرصۀ تشریح مقاصد آیات قرآن به ظاهر و باطن آنها توجه دارد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تأویل آیات قرآن در تمهیدات

تمهیدات نوشتة عین‌القضات همدانی سرشار از آیاتی قرآنی است که تعدادی از این آیات مکرراً در جایگاه استشهاد قرار گرفته‌اند. عین‌القضات به دلیل انس با قرآن و تأمل ژرف و عمیق در معانی آن، در مواردی تأویل‌های خلاقانه و منحصر به‌ فردی از آیات قرآن داشته است. این پژوهش در پی پاسخ به این پرسش است که شیوه‌های تأویل آیات قرآن در تمهیدات چگونه است. پس از بررسی این نتیجه حاصل شد که ...

full text

هرمنوتیک و تأویل آیات قرآن کریم

هرمنوتیک به معنی فنّ فهم و تأویل متن، از زمان سقراط و افلاطون و به قولی پیشتر از آنان، دست‌مایه‌ی دانشمندان و فرزانگان بوده است. در کُل، در آثار یونانی، کُتُب و رساله‌هایی از بزرگانی چون افلاطون و ارسطو در این زمینه موجود است. هرمنوتیک به معنی فنّ فهم و تأویل متون مقدّس دینی از زمان قدّیس آگوستین (سده‌ی پنجم میلادی) تا زمان شلایر ماخر (سده‌ی هجدهم میلادی) به واسطه‌ی عالمان دینی آیین مسیح در راستای فهم...

full text

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

full text

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

full text

نقد و بررسی مبانی فیض کاشانی در تأویل آیات قرآن

از دیرباز درک معانی باطنی قرآن در کنار معانی ظاهری و به تعبیری گرایش به تأویل همراه تفسیر، در کانون توجه اندیشمندان این حوزه قرار داشته است. در این میدان فیض کاشانی با اندوخته‌های فلسفی ـ عرفانی از یک سو و بهره‌های قرآنی ـ حدیثی از سوی دیگر، تفسیر روایی خود را بر اساس تأویل باطنی آیات سامان داده است. وی تأویل را فراتر از مدلول لفظ و به مثابه معانی حقیقی و روح و باطن الفاظ می‌داند. تأویلات فی...

full text

شیوه‌های تفسیر و تأویل آیات قرآن در معارف بهاء ولد

کتاب معارف بهاء ولد دربرگیرنده آیات فراوانی است که وی در فصول گوناگون کتاب به تفسیر و تأویل آن‌ها پرداخته است. در این مقاله، پس از مقدّمه‌ای درباره تفسیر و تأویل، به رویکرد‌های تفسیری و تأویلی معارف به قرآن کریم می‌پردازیم. به این منظور، خاستگاه کلامی این رویکردها و شیوه‌‌های تفسیر و تأویل نزد بهاء ولد، همچنین شرایط آن از نگاه وی، به همراه بعضی از نکته‌‌های انتقادی مطرح شده است.

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 12  issue 3

pages  71- 88

publication date 2020-08-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023