ارسطو‌ستیزی در یهودیت تحت تأثیر غزالی (با تأکید بر دیدگاه یهودا هلوی)

در بین جریان‌های فکری یهودی که در قرون وسطا وجود دارد، جریانی مخالفت با فلسفه را وجهۀ همت خویش قرار داده است. برخی از یهودیان از موضع الهیاتی به نقد آرا و افکار فیلسوفان به‌ویژه ارسطو می‌پرداختند و جمعی از طریق جدل و با مدد گرفتن از خود فلسفه به مقابله با آن برخاستند. در این بین یهودا هلوی جایگاه ممتازی دارد. او تحت تأثیر غزالی بر نابسندگی و محدودیت عقل در تبیین موضوعات الهیاتی تأکید می‌کرد و برای تجربۀ دینی و سنت به‌مثابۀ تجربۀ انباشته‌شده اهمیت ویژه‌ای قائل بود. کتاب « الخزری» مهم‌ترین کتاب هلوی به‌شمار می‌آید.مخالفت با فلسفۀ ارسطو بخش معظم کتاب را به‌خود اختصاص داده است. هلوی در عین حال که عقل را ارج می‌نهد، بر محدودیت و نابسندگی آن تأکید دارد. او متأثر از اسماعیلیه معتقد بود بسیاری از آموزه‌ها و رخدادهای دینی را نمی‌توان از راه عقل و علیت تبیین کرد، چرا که آنها مربوط به عالم امرند و تبیین علّی مربوط به عالم خلق است. بنابرین تجربۀ دینی مؤمنان و سنت دینی، بهترین ضامن و گواه بر تحقق امور مربوط به عالم امر هستند. مقالۀ حاضر تنها عهده‌دار تبیین دیدگاه هلوی دربارۀ محدودیت عقل و ناکارآمدی فلسفۀ ارسطو در توجیه باورهای دینی است.