ارزیابی و مکان‌یابی سامانة مدیریت پسماند روستایی با استفاده از تحلیل شبکه مورد شناسی: ‌شهرستان شیروان و چرداول

روند روزافزون دورریز پسماندهای  روستایی کشور، نیاز مبرم به توجه بیشتر به مدیریت پسماندهای  روستایی و نقش آن در حفظ محیط زیست را توجیه می‌کند. گردآوری پسماند روستایی به‌دلیل تعدد روستاها و مقدار اندک پسماند روستایی نیازمند به برنامه‌ریزی فضایی است تا با بهره‌گیری اقتصادی و مشترک از تجهیزات، حوزة وسیع‌تری را تحت پوشش قرار داد. هدف اصلی مطالعة حاضر نیز بررسی ارزیابی پتانسیل و مکان‌یابی سامانة مدیریت پسماند روستایی شهرستان شیروان و چرداول می‌باشد. روش تحقیق مطالعة حاضر ترکیبی پیمایشی، توسعه‌ای و دلفی است که رویکرد غالب آن پیمایشی است. جامعة آماری مطالعة حاضر، کلیة روستاهای دارای سکنة دائمی، 198 روستا، بودند. به‌منظور بررسی جامعه، همة روستاها مورد بررسی قرار گرفتند و اطلاعات مورد نیاز، از دهیاران (55 دهیار) و افراد مطلع (در روستاهای فاقد دهیاری) (143 نفر) و اعضای ‌شورای اسلامی روستایی (55 عضو شورای اسلامی روستایی) از‌طریق پرسشنامه گردآوری شد. همچنین، به‌منظور تعیین استانداردهای مناسب گردآوری پسماند روستایی، اطلاعات مورد نیاز از 65 نفر مدیران عامل تعاونی‌های دهیاری‌ها و کارشناسان سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور و نیز استانداری ایلام دریافت شد. برای ارزیابیسناریوهای پوشش خدمات مدیریت پسماند روستایی، از تحلیل شبکه در نرم‌افزار Arc gis استفاده شد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد، فقط در 52/1 درصد از روستاهای مورد مطالعه، زبالة تولیدشده جمع‌آوری و دفن می‌شود، 62/11 درصد جمع‌آوری، دفن و در خارج از روستا تلنبار می‌شود و 87/86 درصد از زباله‌ها جمع‌آوری نمی‌شود. همچنین، بیشترین رضایتمندی روستاییان از دورة زمانی یک روز در میان و هفتگی است. براساس نظر کارشناسان، بهترین شعاع خدمات‌رسانی اشتراکی مدیریت پسماند، شعاع 15 و 20 کیلومتر (69 درصد) می‌باشد. به‌منظور پوشش خدمات روستایی با توجه به تجهیزات موجود، در‌مجموع سه سناریو مورد ارزیابی قرار گرفت. ارزیابی سناریوها نشان می‌دهد، در‌صورت سازماندهی مناسب تجهیزات، امکان خدمات‌رسانی کامل به روستاهای شهرستان فراهم است.