ارزیابی مخاطرات طبیعی ناشی از فرایند‌های دامنه‌ای در سکونتگاه‌های روستای حوضه آبریز ایلگینه چای با استفاده از عملگرهای فازی و GIS

زمین لغزش­ها به‌عنوان برجسته­ترین مخاطرات طبیعی محصولی از ژئومورفیک محل، شرایط زمین­شناسی و هیدرولوژیکی، تغییر و تبدیل موارد ذکر شده توسط­ فرایندهای ژئودینامیکی، حیات گیاهی، کاربری اراضی و فعالیت‌های انسانی، نوسانات و شدت بارش و زلزله می‌باشد. هدف از پژوهش حاضر ارزیابی حساسیت اراضی حوضه­ آبریز ایلگینه چای در وقوع زمین‌لغزش با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و عملگرهای فازی می‌باشد. این حوضه یکی از زیر حوضه­های ارس چای به وسعت 40683 هکتار با موقعیت جغرافیایی 21/13 58 38 تا 45/22 39 38 درجه عرض شمالی و 35 51 45 –52 36 46 درجه طول شرقی می‌باشد. معیارهایی که جهت تحلیل حساسیت زمین‌لغزش­ها در حوضه مورد بررسی انتخاب گردید شامل 5 پارامتر (شیب، جهت، سنگ­شناسی، گسل، کاربری اراضی) است که از نقشه­های پایه و مطالعات میدانی و تصویر ماهواره­ای اسپات استخراج و با استفاده از عملگرهای فازی و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) تحلیل اولیه نسبت به متغیرهای موجود و پراکنش زمین‌لغزش­ها مورد بررسی قرار گرفت. طبقه‌بندی متغیرها با توجه به روند تغییرات هیستوگرام منحنی و طبقه‌بندی­های موجود انجام و وزن­دهی طبقات متغیرها، براساس درصد زمین‌لغزش رخ داده در هر طبقه بین 0 و 1 تعیین گردید. سپس نقشه­های ایجاد شده تحت GIS در قالب عملگرهای فازی با یکدیگر تلفیق و طبقه‌بندی گردیدند. مقایسه نتایج بدست آمده از مدل با زمین‌لغزش صورت گرفته در محدوده مورد مطالعه نشان می­دهد که گامای 8/0 بیشترین قابلیت را برای پهنه‌بندی داراست. در نهایت صحت نقشه­های حاصل با استفاده از نمایه جمع کیفی (QS) مورد ارزیابی قرار گرفت و نقشه نهایی پهنه‌بندی استطاعات زمین‌لغزش با استفاده از عملگر فازی گامای 8/0 که به‌عنوان مناسب‌ترین عملگر در تعیین توانمندی زمین‌لغزش در حوضه تحت مطالعه می‌باشد استفاده گردید و نقشه مذکور در 5 طبقه از بسیار پایین تا بسیار بالا طبقه‌بندی شد.