ارزیابی شاخص‌های سرمی آسیب قلبی در گوسفندان مبتلا به اسیدوز لاکتیک حاد

اسیدوز لاکتیک شکمبه یک بیماری متابولیکی است که به­دنبال پرخوری با مواد کربوهیدراته با قابلیت تخمیر بالا اتفاق می­افتد. در این مطالعه به بررسی ارتباط میزان لاکتات سرم و اسیدیته (pH) شکمبه با میزان شاخص­های سرمی آسیب قلبی مرسوم در 200 رأس گوسفند مبتلا به اسیدوز لاکتیک شکمبه و مقایسه آن با گوسفندان سالم (50 راس با شرایط مشابه) پرداخته شد. بدین منظور از گوسفندان دارای علامت بالینی، مایع شکمبه اخذ شد و اسیدیته آن با استفاده از  pHمتر کاغذی تعیین و pH شکمبه زیر 5/5 به عنوان بیمار تلقی شد. سپس نمونه خون وریدی اخذ و آزمایشات اختصاصی سرمی انجام گرفت. بر اساس نتایج حاصله متوسط pH شکمبه در گوسفندان بیمار 2/0±28/5 و در گوسفندان سالم 3/0±93/6 بود. همچنین میزان لاکتات سرم در گوسفندان دچار اسیدوز لاکتیک حاد نسبت به دام­های سالم افزایش معنی­دار را نشان می­داد (۰۰0/0=p). میزان سرمی cTnI (تروپونین I قلبی) در گوسفندان بیمار مبتلا به اسیدوز لاکتیک شکمبه (ng/ml 03/0±684/0) بیشتر از گوسفندان سالم (ng/ml 00/0±005/0) بود که این اختلاف از لحاظ آماری معنی­دار بود (۰۰0/0=p). سایر شاخص­های سرمی آسیب قلبی در گوسفندان بیمار در مقایسه با گوسفندان سالم بیشتر بود ولی تنها افزایش AST (آسپارتات آمینوترانسفراز) و CK-MB (کراتین کیناز قلبی- مغزی) معنی­دار بود (به­ترتیب: 002/0=p و ۰۰7/0=p) و اختلاف آماری معنی­داری از لحاظ میزان فعالیت سرمی LDH (لاکتات دهیدروژناز) بین دو گروه سالم و مبتلا مشاهده نشد (063/0=p). بین pH مایع شکمبه و میزان تروپونین I قلبی سرم ارتباطی معنی­دار به­شکل همبستگی معکوس وجود داشت (004/0=p؛ 850/0-=r)؛ به‌طوری که بیشترین میزان cTnI سرم (ng/ml 28/2 تا 06/3) در سه رأس گوسفند که pH مایع شکمبه زیر 5/4 داشتند، ثبت شد. هر سه این گوسفندان علی­رغم انجام اقدامات درمانی، تلف شدند. افزایش فعالیت آنزیم­های قلبی و میزان cTnI سرم در گوسفندان مبتلا به اسیدوز لاکتیک و غیرمبتلا به بیماری قلبی شاید حاکی از تاثیر غیرمستقیم اسیدوز روی قلب است که به واسطه تغییرات متابولیک، تاکیکاردی و افزایش تون سمپاتیکی ایجاد می­شود. نتیجه نهایی اینکه همبستگی­های معنی­دار مشاهده شده میان میزان لاکتات سرم با شاخص­های سرمی آسیب قلبی می­تواند به دلیل نقش این بیماری متابولیک در بروز تغییرات در عملکرد عضله قلبی باشد.