ارزیابی روابط فنوتیپی و ژنتیکی بین صفات زراعی، عملکرد دانه و اجزای آن در ژنوتیپ‌های به‌دست‌آمده از تلاقی بین‌گونه‌ای گلرنگ اهلی و وحشی

گلرنگ از گیاهان بومی ایران است و امکان اصلاح ژنتیکی آن با تلاقی­های بین­گونه­ای وجود دارد. در این تحقیق 14 ژنوتیپ شامل ژنوتیپ­های به‌دست‌آمده از تلاقی بین‌گونه‌ای گلرنگ اهلی- وحشی در نسل­های F5 و F6، به همراه برخی ژنوتیپ­های اهلی و وحشی از نظر روابط بین برخی صفات زراعی و اجزای عملکرد آنها در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سال زراعی 90-1389 در مزرعۀ تحقیقاتی دانشگاه صنعتی اصفهان  بررسی شدند. عملکرد دانه در بوتۀ ژنوتیپ­ها بین 41/6 تا 49/14 گرم متغیر و بیشترین میزان عملکرد دانه در بوته متعلق به ژنوتیپ F6 حاصل از تلاقی چهار بود. نتایج به‌دست‌آمده از تجزیۀ همبستگی بین صفات نشان داد که صفات وزن هزاردانه و قطر غوزه بیشترین همبستگی را با عملکرد دانه در بوته داشتند. نتایج به‌دست‌آمده از تجزیۀ رگرسیون مرحله­ای نیز نشان داد که صفات وزن هزاردانه و قطر غوزه مهم‌ترین عامل‌های تعیین‌کنندۀ عملکرد دانه در بوته بودند که درمجموع 61 درصد از تغییرات عملکرد دانه در بوته را توجیهکردند. نتایج تجزیۀ ضریب‌های مسیر ترتیبی نیز نشان داد که صفات وزن هزاردانه، قطر غوزه و شمار غوزه در بوته به‌عنوان متغیرهای رتبۀ اول انتخاب‌شده و 56درصد از تغییرات عملکرد را توجیه کردند. نتایج همچنین نشان داد که دو صفت وزن هزاردانه و قطر غوزه می‌توانند به‌عنوان شاخص انتخاب برای افزایش عملکرد در گلرنگ در نظر گرفته شوند.