ارزیابی تأثیر نوع و مقدار زئولیت طبیعی کلینوپتیلولایت بر سبز شدن زعفران (.Crocus sativus L)

زعفران (Crocus sativus L.) یکی از با ارزش‌ترین گیاهان دارویی و ادویه‌ای در جهان محسوب می‌شود. این محصول استراتژیک یکی از مهم‌ترین محصولات کشاورزی در استان خراسان جنوبی می‌باشد. اگرچه تحقیقات بسیاری بر روی کشت این محصول در مناطق مختلف کشور با شرایط اقلیمی متفاوت انجام شده ولی مطالعات اندکی روی سبز شدن گیاه به عنوان مهم‌ترین مرحله رشدی آن انجام شده است. در این تحقیق تأثیر استفاده از زئولیت‌های پتاسیک، کلسیک و خاک ترکیبی با مقدارهای 20 (Q1) و 60 (Q2) گرم در هر کیلوگرم خاک، بر مدت زمان و درصد سبز شدن زعفران بررسی شد. این آزمایش در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی بیرجند در سال 1391 با هفت تیمار و نه تکرار در قالب طرح کاملاًٌ تصادفی انجام شد. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد که نوع زئولیت تأثیر معنی‌داری در سطح احتمال یک درصد بر مدت زمان سبز شدن و در سطح احتمال پنج درصد بر درصد سبز شدن زعفران داشت. استفاده از مقادیر مختلف زئولیت هیچگونه تأثیر معنی‌داری بر مدت زمان و درصد سبز شدن نداشت. اثر متقابل نوع و مقدار زئولیت در سطح احتمال 1/0 درصد بر مدت زمان سبز شدن پیازهای زعفران تأثیر مثبت معنی‌دار داشت. کاربرد زئولیت نسبت به عدم استفاده از آن (تیمار شاهد)، مدت زمان سبز شدن را در همه‌ی تیمارها به جز خاک ترکیبی در سطح Q1 کاهش داد، ولی درصد سبز شدن تنها در تیمارهای شامل زئولیت پتاسیک و خاک‌ ترکیبی در سطح Q2 به صورت معنی‌داری افزایش یافت. بنابراین، استفاده از زئولیت پتاسیک می‌تواند سبب افزایش درصد سبز شدن و کاهش مدت زمان سبز شدن بنه‌های زعفران گردد.