ارزیابی اثر عصاره هیدروالکلی گلبرگ زعفران بر رشد، پاسخ ایمنی همورال، صفات بیوشیمیایی خون و وضعیت پاداکسندگی جوجه‌های گوشتی

هدف از این پژوهش ارزیابی اثر عصاره هیدروالکلی گلبرگ زعفران بر شاخص­های عملکرد رشد، وزن نسبی اجزای لاشه، پاسخ ایمنی و وضعیت پاداکسندگی جوجه­های گوشتی بود. برای این منظور آزمایشی در بهار 1396  در مرغداری تحقیقاتی دانشگاه بیرجند انجام شد. تعداد 200 قطعه جوجه گوشتی با پنج تکرار (پن) و 10 قطعه جوجه در هر تکرار توزیع شدند. تیمارهای آزمایشی شامل سطوح صفر، 300، 500 و 700 میلی­گرم عصاره هیدروالکلی گلبرگ زعفران در کیلوگرم جیره بودند. جوجه­ها طی سه دوره تغذیه­ای؛ آغازین (10-0 روزگی)، رشد (24-11 روزگی) و پایانی (42-25 روزگی) تغذیه و مورد رکوردگیری برای صفات عملکردی شامل افزایش وزن، مصرف خوراک و ضریب تبدیل خوراک قرار گرفتند. برای پاسخ ایمنی در روزهای 14 و 35، تزریق گلبول قرمز گوسفندی و در 42 روزگی خونگیری انجام شد. یافته­ها نشان داد که سطوح 500 و 700 میلی­گرم عصاره هیدروالکلی زعفران باعث افزایش وزن بدن و کاهش ضریب تبدیل خوراک نسبت به شاهدگردید و مصرف خوراک در سطح 500 افزایش و در سطح 700 عصاره کاهش یافت. استفاده از سطح 700 عصاره گلبرگ زعفران باعث کاهش کلسترول، LDL خون و چربی بطنی و افزایش HDL خون و وزن نسبی بورس در مقایسه با شاهد گردید. تغذیه سطوح 500 و 700 میلی­گرم عصاره گلبرگ زعفران، پاسخ ایمنی ثانویه بر ضد SRBC و عیار پادتن بر ضدنیوکاسل در 24 و 42  روزگی را نسبت به شاهد افزایش داد. سطوح 500 و 700 عصاره گلبرگ زعفران نسبت به شاهد باعث افزایش فعالیت آنزیم­های گلوتایتون پراکسیداز، سوپراکسیددسموتاز و کاهش فعالیت آنزیم لاکتات دهیدروژناز و غلظت مالون دی­آلدئید خون شد. بنابراین، افزودن عصاره هیدروالکلی گلبرگ زعفران به جیره جوجه گوشتی، احتمالاً باعث بهبود عملکرد رشد، کاهش چربی خون، بهبود پاسخ ایمنی و وضعیت سامانه پاداکسندگی در جوجه­های تغذیه شده با سطح 500 و 700 میلی­گرم عصاره هیدروالکلی زعفران شود.