ارزیابی اثربخشی سیاست خرید تضمینی در پایدارسازی تولید گندم در ایران

محصول گندم به عنوان غذای اصلی مردم ایران نقش ویژه و اساسی در تأمین امنیت غذایی کشور ایفا می‌کند. لذا، با توجه به اهمیت مصرف گندم در ایران، تاکنون سیاست‌های حمایتی چندی به منظور ارتقای میزان خوداتکایی در تولید این محصول در کشور اجرا شده است. با این وجود، بررسی آمارهای رسمی نشان می‌دهد که به‌رغم تلاش‌های انجام گرفته، دستیابی به تولید پایدار گندم در کشور همچنان دور از اطمینان کافی قرار دارد و در بسیاری از سال‌ها بخش قابل توجهی از نیاز کشور توسط واردات تأمین می‌شود. از این‌رو، در این بررسی به ارزیابی اثربخشی سیاست خرید تضمینی به عنوان یک سیاست راهبردی در زمینه پایدارسازی تولید گندم در ایران پرداخته شد. به این منظور، در این پژوهش با طراحی یک مدل تعادل جزئی پویا فرایندهای موجود در چرخه تولید و تأمین گندم در ایران از آغاز تقاضای عامل‌های تولید تا پایان موجودی انبار و ذخیره‌سازی این محصول برای افق زمانی 1404 مورد شبیه‌سازی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در صورت اجرای مطلوب و مناسب سیاست خرید تضمینی، نوسان‌های‌ اجزای تولید گندم در کشور به کمترین میزان خواهد رسید. افزون‌براین، در این شرایط به طور میانگین در هر سال در حدود 84 درصد از نیاز مصرفی گندم در کشور از محل تولید داخل تأمین خواهد شد. در پایان، پیشنهاد شد که به منظور پایدارسازی تولید گندم در کشور اجرای سیاست خرید تضمینی با ظرفیت کامل در کنار سیاست‌های افزایش عملکرد در دستور کار قرار گیرد.