اخلاق، عادات و رسوم ایرانیان از نگاه مأموران انگلیسی عصر ناصری

در دورﮤ قاجار، ایران به‌علت داشتن موقعیت استراتژیکی در کانون توجه روسیه و دول غربی، به‌ویژه انگلستان، بود. در عصر قاجار انگلیس با اهداف استعماری، ایران را از هر لحاظ زیر نظر داشت. در زمان ناصرالدین‌شاه که بسیاری از سفرای خارجی با اهداف سیاسی‌اقتصادی در ایران مأموریت داشتند، انگلستان نیز سفرای متعددی رواﻧﮥ ایران کرد. مأموران انگلیسی ضمن انجام وظایف سیاسی محول‌شده در راستای منافع دولت خود، بادقت تمام دیگر جنبه‌های اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی ایران را بررسی می‌کردند. مأموران انگلیسی از کنجکاوی و علاقه به فرهنگ ایرانی فارغ نبودند؛ اما برای کسب بهترین امتیازها از دولت ایران، به شناخت کافی از اخلاق و آداب و صفات ایرانیان نیاز داشتند. بنابراین بیشترِ آنها پس از حضور در ایران، در راستای انجام خدمات سیاسی، مشاهده‌ها و گزارش‌های خـود را از ویژگی‌ها و آداب و اخلاق عوام و خواص مردم ایران برای دولت متبوع خود مکتوب می‌کردند. درواقع پژوهش حاضر پاسخی است به این پرسش که مأموران سیاسی انگلستانِ عصر ناصری اخلاق و عادات ایرانیان را چگونه ترسیم کرده‌اند. هدف از این مقاله بررسی اخلاق و عادات ایرانیان از نگاه مأموران سیاسی انگلیسی عصر ناصری است که با روش توصیفی‌تحلیلی و براساس منابع کتابخانه‌ای نگاشته شده است.