اثر هم زمان فازهای NAO و SOI بر آب ‌و هوای ایران

پژوهش پیش رو سعی می­کند تأثیرپذیری اقلیم ایران به واسطة تغییرات ایجاد شده طی فازهای فرین و عادیِ رخدادهای NAOو SOIرا بررسی کند. بدین منظور داده‌های بارش و دمای 32 ایستگاه سینوپتیک کشور طی دورة 2005 تا 1960، گردآوری شدند. بررسی ارتباط بین این داده‌ها با داده‌های دور پیوندی NAOو SOIاز طریق روش‌های آمار تحلیلی و آمار استنباطی نشان داد که دما و بارش فصل پاییز بیشترین ارتباط را با شاخص‌های مذکور دارند. در ادامة کار، بررسی ارتباط بین مقادیر سری زمانی شاخص‌های فوق و اقلیم (دما و بارش) کشور در فصل پاییز مورد بررسی قرار گرفت. نظر به اینکه رابطة خاصّی بین بررسی منفرد شاخص‌های مذکور و اقلیم کشور مشاهده نشد، اثرات توأمان هر دو شاخص با اقلیم ایران تحلیل و بررسی شد. در این راستا 9 حالت در ارتباط با جهت روند شاخص‌ها، تولید و بررسی‌های بعدی بر روی آن‌ها انجام شد. تمامی حالات (9 حالت) توأمان شاخص‌ها و وضعیّت دما و بارش کشور در سال‌های به دست آمده، دوباره بررسی و مشخّص شد زمانی که رفتار NAOو SOIهم­سو نیستند (جهتی مخالف هم) و همین‌طور در وضعیّت فرین قرار دارند، بیشترین تأثیر را بر اقلیم ایران می‌گذارند. با وقوع SOIمنفی و NAOمثبت، مراکز پرفشار سیبری، آزورز و کم‌فشار آیسلند نسبت به میانگین بلندمدّت تقویت می­شوند و این امر، ورود زبانة پرفشار سیبری به ایران و در نتیجه کاهش درجۀ حرارت کشور را در پی دارد. از طرف دیگر، با وقوع حالت‌های فرین SOIمثبت و NAOمنفی، مراکز پرفشار سیبری و آزورز و کم‌فشار آیسلند تضعیف می‌شوند که سبب ورود کمتر زبانۀ پرفشار سیبری به ایران می‌گردند و در پی آن مقدار بارش در کشور کاهش قابل توجّهی می‌یابد.