اثر تنش کم آبی بر متابولیت های اسمزی، سیستم آنتی اکسیدانی و تولید دانه و روغن آمارانت رقم کونیز

author

  • مهرداد یارنیا دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
Abstract:

خشکی یکی از مهم­ ترین عوامل تنش­ زای محیطی است که به شدت رشد و عملکرد گیاهان زراعی را تحت تاثیر قرار می­دهد. ولی پاسخ گیاهان به این عوامل تنش ­زا بسته به زمان وقوع از نظر مرحله رشدی گیاه متفاوت است. لذا هدف از این مطالعه، بررسی تاثیر اعمال سطوح مختلف تنش کم ­آبی (آبیاری پس از 50، 80، 110، 140 و 170 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر) در مراحل مختلف رشد و نمو آمارانت (استقرار بوته ­ها، آغاز ساقه­ دهی، آغاز گلدهی و پر شدن دانه ­ها) بود. برای این منظور اقدام به تعیین میزان تولید دانه، درصد پروتئین و عملکرد روغن گردید. ارزیابی­ های فیزیولوژیک نیز جهت تعیین میزان تنظیم اسمزی و تغییر فعالیت سیستم آنتی اکسیدانی انجام پذیرفت. نتایج به دست آمده از این بررسی نشان داد اعمال تنش کم آبی بسته به شدت و دوام تنش باعث افت بین حداقل 10 تا حداکثر 89 درصدی عملکرد دانه، 28 تا 70 درصدی شاخص برداشت، 12 تا 32 درصدی پروتئین دانه و 29 تا 97 درصدی عملکرد روغن در این گیاه می ­شود که نشان از حساسیت بالای تولید دانه و روغن مخصوصاً در تنش­ های شدید و طولانی مدت دارد. نتایج بررسی تغییرات مواد اسمزی (پرولین و کربوهیدرات­ های محلول) نشان داد این گیاه با قرار گرفتن در شرایط تنش کم­ آبی میزان پرولین و کربوهیدرات­های محلول را به ترتیب تا 31 و 50 درصد افزایش می ­دهد. توانایی گیاه در این افزایش در خشکی­ های شدید کاهش می ­یابد. به همین ترتیب، آمارانت برای مقابله با تنش کم آبی اقدام به افزایش میزان آنزیم ­های آنتی­اکسیدان شامل کاتالاز، پراکسیداز و سوپراکسیددیسموتاز به ترتیب تا حداکثر 53، 23 و 79 درصد می­ کند که نقش مهم ­تر آنزیم سوپراکسید دیسموتاز را در مقابله با گونه­ های فعال اکسیژن و تنش اکسیداتیو ناشی از آن نشان می ­دهد. بر اساس این بررسی نشان داده شد که آمارانت گیاهی حساس در برابر کم ­آبی ­های متوسط و شدید (110 تا 170 میلی ­متر تبخیر از تشتک) و با تحمل مناسب به میزان آب حاصل از آبیاری با دور پس از 80 میلی ­متر تبخیر از تشتک می­ باشد به ­طوری که با کاهش 60 درصدی در آب مصرفی (آبیاری پس از 80 به جای 50 میلی­متر تبخیر از تشتک) عملکرد دانه این گیاه با کاهشی حدود 17 درصد، محصولی در حدود 245 گرم در متر مربع (2.45 تن در هکتار) تولید می­ کند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

اثر تنش کم آبی در مراحل انتهایی رشد بر عملکرد و کیفیت روغن دانه ارقام کلزا ((Brassica napus L.

به منظور بررسی اثر تنش کم آبی در مراحل انتهایی رشد بر عملکرد و کیفیت روغن دانه ارقام کلزا‌، آزمایش‌ مزرعه‌ای به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 89-1388 در مزرعه تحقیقاتی جهاد کشاورزی بهمن شهرستان ابرکوه انجام گرفت. در این آزمایش تیمار آبیاری بعنوان عامل اصلی در 4 سطح شامل، (‌I1) آبیاری معمول بر اساس تخلیه 40 درصد آب قابل استفاده‌‌، )2(I آبیاری...

full text

اثر تنش بی کربنات سدیم بر خصوصیات رشدی و فیزیولوژیکی کاهو، آمارانت و پیچک آبی تحت سیستم آبکشت

اثر تنش بی‎کربنات سدیم (تنش قلیائیت) بر برخی خصوصیات رشدی، فیزیولوژیکی و تغذیه‎ای در سه نوع سبزی برگی (کاهو، آمارانت و پیچک آبی) مورد ارزیابی قرار گرفت. به منظور مطالعه آسیب ناشی از تنش قلیائیت، این آزمایش به صورت فاکتوریل با دو فاکتور شامل گونه گیاهی و بی‎کربنات سدیم (در سه سطح صفر0، 5 و 10 میلی‎مولار) با سه تکرار انجام پذیرفت. تجزیه داده‎ها در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام گرفت. نشاءها پس از ان...

full text

مقایسه تأثیر وضعیت طاق باز و دمر بر وضعیت تنفسی نوزادان نارس مبتلا به سندرم دیسترس تنفسی حاد تحت درمان با پروتکل Insure

کچ ی هد پ ی ش مز ی هن ه و فد : ساسا د مردنس رد نامرد ي سفنت سرتس ي ظنت نادازون داح ي سکا لدابت م ي و نژ د ي سکا ي د هدوب نبرک تسا طسوت هک کبس اـه ي ناـمرد ي فلتخم ي هلمجزا لکتورپ INSURE ماجنا م ي دوش ا اذل . ي هعلاطم ن فدهاب اقم ي هس عضو ي ت اه ي ندب ي عضو رب رمد و زاب قاط ي سفنت ت ي هـب لاتـبم سراـن نادازون ردنس د م ي سفنت سرتس ي لکتورپ اب نامرد تحت داح INSURE ماجنا درگ ...

full text

اثر مصرف زئولیت بر عملکرد دانه و صفات فیزیولوژیک گندم (رقم بک کراس روشن) در شرایط تنش کم آبی

جهت بررسی اثر تنش کم آبی و مصرف مقادیر مختلف زئولیت بر صفات فیزیولوژیک و زراعی گندم رقم بک کراس روشن، آزمایشی درمزرعه آموزشی دانشگاه پیام نور اراک سال زراعی 1390-1389 به صورت کرت‌های یکبار خرد شده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی باسه تکرار اجرا شد. تنش کم آبی به عنوان عامل اصلی در چهار سطح (آبیاری بر اساس نیاز آبی گیاه، آبیاری به میزان 85، 70 و 55 درصد نیاز آبی گیاه) در کرت های اصلی و مصر...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 8  issue 4(32) زمستان

pages  499- 516

publication date 2015-01-05

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023