اثر بخشی بازی درمانی فلورتایم بر کاهش اضطراب کودکان مبتلا به اختلال آسپرگر و بار روانی مادران آن ها: یک مطالعه مورد منفرد

مقدمه:‏ اضطراب یکی از مشکلات همراه کودکان آسپرگر است. بار روانی حاصل از داشتن کودک مبتلا به آسپرگر بر مراقبان آن ها نیز تأثیر می گذارد و زندگی با یک عضو بیمار تجربه ی ‏تلخی برای سایر اعضای خانواده ایجاد می کند. پژوهش حاضر به بررسی اثربخشی بازی درمانی فلورتایم بر کاهش اضطراب کودکان مبتلا به اختلال آسپرگر و بار روانی مادران آن ‏ها پرداخته است. ‏ روش: روش پژوهش حاضر یک مطالعه ی مورد منفرد از مدل ‏AB‏ می باشد. جامعه آماری پژوهش تمامی کودکان پسر ‏‏11- 8 ساله مبتلا به اختلال آسپرگر و مادران این کودکان در شهر تهران ‏و در سال 96-1395 هستند، که به مرکز اتیسم ‏آیین خورشید مراجعه کرده بودند و 3 کودک که نمرات مشابه تری در پرسش نامه غربالگری طیف اتیسم با عملکرد بالا ‏داشتند، به روش نمونه گیری در دسترس و هدفمند انتخاب شدند. اجرای مداخله 12 جلسه ی 90 دقیقه ای به مدت 3 ‏ماه  انجام گرفت‎ ‎و مرحله ی پیگیری نیز سه ماه پس از پایان درمان دنبال شد. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش ‏پرسش نامه غربالگری طیف اتیسم با عملکرد بالا، پرسش نامه اضطراب اسپنس و مقیاس بار روانی بود. برای تجزیه و ‏تحلیل داده ها از تحلیل نموداری، درصد بهبودی و شاخص تغییر پایا  استفاده شد.‏ یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که کودکان مبتلا به اختلال آسپرگر، در متغیر اضطراب، نسبت به خط پایه در نمرات تغییر و بهبودی ‏نشان دادند. درصد بهبودی کلی آن ها در متغیر اضطراب 50.5 درصد محاسبه شد و نمرات شاخص تغییر پایا برای هر سه ‏کودک بیشتر از 1/96 به دست آمد. بنابراین بازی درمانی فلورتایم بر کاهش اضطراب کودکان مبتلا به اختلال آسپرگر از ‏نظر بالینی و آماری معنادار است. هم چنین نتایج آزمون پیگیری نشان داد که اثرات مداخله بعد از گذشت یک ماه از ‏اجرای آخرین جلسه ی بازی درمانی، هم چنان ادامه داشته است. نتایج به دست آمده از درصد ‏بهبودی (24/6درصد)، در مورد بار روانی مادران این کودکان بعد از اجرای مداخله و آزمون پیگیری حاکی از کاهش بار روانی مادران ‏بود، اما این مقدار از نظر بالینی معنادار نبود. نتیجه گیری: بازی درمانی فلورتایم بر کاهش اضطراب کودکان مبتلا به اختلال آسپرگر مؤثر بوده است، از این رو این ‏نوع بازی درمانی می تواند به عنوان یکی از مداخله های درمانی جهت بهبود اضطراب در کودکان مبتلا به اختلال آسپرگر‏ و کاهش فشارها و مشکلات ‏روانی مادران آن ها در مراکز ‏و کلینیک های ‏اتیسم مورد استفاده قرار گیرد.‏