اثربخشی واقعیت‌درمانی بر کاهش تعارض‌های زناشویی و ناامیدی در زنان مبتلا به ام اس

چکیده: زمینه و هدف: بیماری ام اس، جزء گروهی از بیماری­های سیستم عصبی است که با تخریب غلاف میلین راه­های عصبی همراه است. عوارض این بیماری به دلیل ماهیت ناتوان­کننده آن تمام جنبه­های زندگی فرد مبتلا را در بر می­گیرد و در نتیجه امید به زندگی بیمار را کاهش می­دهد. کاهش امید به زندگی نیز در به وجود آمدن تعارض‌های زناشویی در زندگی این بیماران نقش چشمگیری دارد. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی واقعیت­درمانی بر کاهش تعارض‌های زناشویی و ناامیدی در زنان مبتلا به ام اس انجام شد. روش بررسی: روش پژوهش، شبه آزمایشی با طرح پیش­آزمون ـ پس­آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری این پژوهش، شامل کلیه بیماران زن مبتلا به ام اس مراجعه کننده به انجمن ام اس و بیمارستان تخصصی سینای شهر تهران در سال 1394 بود. با روش نمونه­گیری در دسترس، از میان آن­ها، تعداد 31 نفر از بیماران مبتلا به ام اس که دچار تعارض‌های زناشویی و ناامیدی بوده و ملاک­های ورود به پژوهش را دارا بودند، انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. قبل از اجرای برنامه مداخله، دو گروه به وسیله پرسش‌نامه­های تعارض‌های زناشویی ثنایی و ناامیدی بک آزمون شدند، سپس گروه آزمایش به مدت 10 جلسه 2 ساعته تحت آموزش­های واقعیت­درمانی قرار گرفتند و گروه کنترل هیچ مداخله­ای دریافت نکردند. بعد از اجرای برنامه مداخله، هر دو گروه به وسیله پرسش‌نامه­های مذکور مورد آزمون قرار گرفتند. برای تجزیه و تحلیل داده­ها از تحلیل کوواریانس چندمتغیره استفاده شد.   یافته­ها: نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که واقعیت­درمانی گروهی، باعث تفاوت معنی‌دار آماری(001/0>p) بین مراحل پیش‌آزمون(90/112=M) و پس‌آزمون (06/90=M) در نمره کلی تعارض‌های زناشویی و هم­چنین مراحل پیش‌آزمون(01/17=M) و پس‌آزمون(70/13=M) ناامیدی در گروه آزمایش شد. یعنی در مرحله پس‌آزمون بعد از کنترل نمرات پیش‌آزمون، گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل تعارض‌های زناشویی و ناامیدی کمتری را گزارش کردند.   نتیجه­گیری: واقعیت­درمانی به صورت گروهی در بیماران ام اس باعث می­شود تا نیازهای خود را بشناسند و درباره آن با همسران خود گفتگو کنند، در نتیجه می­تواند نقش مهمی در بهبود تعارض‌های زناشویی و نیز کاهش ناامیدی آن­ها داشته باشد.