آشنایی آسان با اکسیژن وامکانات تولید آن در هوا و دریا نوردی نظامی

  سابقه و هدف: یکی از مهم ‌ ترین ملزومات هوانوردی در ارتفاع پروازی بیش از ده هزار پا و دریانوردی زیرسطحی در هر عمقی امکانات تولید موثر اکسیژن (به ‌ خصوص در حیطه نظامی) است که نقش مهم و ارزنده ‌ ای در پیشگیری از هیپوکسی و هیپرونتیلاسیون ایفا می ‌ کند. هدف از ارائه مطالعه مذکور آشنایی پزشکان، پرستاران، امدادگران و غیره با سازوکار تولید و ذخیره اکسیژن و چگونگی برخورد با هیپوکسی در هوا و دریاست.   مواد و روش ‌ ها: مطالعه مشتمل بر اطلاعات جمع ‌ آوری شده از مجموعه کتب و مقالات معتبر موجود در زمینه امکانات تولید اکسیژن در هوانوردی نظامی است. بدین منظور ضمن با استفاده از منابع پزشکی و هوانوردی معتبر موجود در این زمینه اهم مطالب با بیانی آسانتر جهت استفاده علاقه مندان ارائه گردیده است.   یافته ‌ ها: منابع تولید اکسیژن این گاز را در سه حالت گاز، مایع و ترکیب شیمیایی (مولد اکسیژن) ذخیره می ‌ کنند و به ‌ صورت گاز اکسیژن با فشار ‌ های مختلف (مرتبط با نیاز) و دمای مطبوع ارائه می ‌ کنند.کلیه منابع تامین اکسیژن واجد دو جزء منبع اصلی (Main Source) و ذخیره پشتیبان (Back Up/ Emergency) می ‌ باشند تا در شرایط اضطراری امکان استفاده از اکسیژن کافی مقدور باشد. متعلقات مرتبط مانند لوله ‌ های ارتباطی، رگولاتورها، رقیق کننده ‌ ها و ماسک ‌ ها دارای مقدورات و مشخصات منطبق با نیاز می ‌ باشند. نحوه کارکرد امکانات مذکور می ‌ تواند بر حسب نیاز به صورت دستی و اتوماتیک باشد.مهم ‌ ترین ویژگی دستگاه ‌ های مورد بحث، شامل: امکان رقیق کردن اکسیژن، تولید اکسیژن 100 % ، افزایش فشار پایه ارایه اکسیژن، دمای مطلوب آن و انطباق با نیاز ‌ های فیزیولوژیکی کاربر می ‌ باشد.دستیابی به اطلاعات مبسوط از طریق مطالعه مذکور مقدور می ‌ باشد.   بحث و نتیجه ‌ گیری: پیشرفت روزافزون فن ‌ آوری هوانوردی و دریانوردی و ابداع امکانات پیچیده و روزآمد مستلزم آگاهی مناسب گروه ‌ های هوایی و دریایی مرتبط (به ‌ خصوص مهندسین و پزشکان هوا فضا و زیرسطحی) جهت پیشگیری از هیپوکسی و عوارض حاصل می ‌ باشد.به ‌ خصوص آگاهی پزشکان هوا فضا و زیرسطحی به ‌ دلیل عدم سابقه احتمالی آشنایی با علوم فنی و مهندسی از اهمیت بالایی برخوردار است. این مقاله در همایش طب پیشگیری و بهداشت شناور ‌ های سطحی و زیر سطحی بندر عباس در سال 1389 ارائه گردیده است.