آسیب با سنگ ماهیان (Stonefish) ؛ توکسینولوژی، یافته‌های بالینی و درمان

چکیده خانواده عقرب ماهیان (Scorpaenidae) از خطرناک‌ترین ماهیان زهراگین جهان هستند که در آب‌های کم ژرفای گرمسیری پراکنش دارند. سنگ ماهیان از زهرآلوده‌ترین عضو این خانواده هستند. توکسینولوژی زهر سنگ ماهیان (جنس Synanceia) نشانگر آن است که این زهر، ترکیبی از پروتئین‌ها و آنزیم‌هایی مانند هیالورونیداز است. زهر آن‌ها می‌تواند اثرات سیتولیتیک، نوروتوکسیک و کاهندگی فشار خون را از خود نشان دهد. با فرو رفتن خار در بدن فرد، درد شدید افزایش یابنده، ایسکمی مکان، آسیب توأم با سیانوز و تورم شدید ایجاد می‌گردد. علائم سیستمیک نیز در آسیب با سنگ ماهیان مشاهده می‌شوند. اساس درمان، کاربرد آب گرم غیر سوزاننده برای کنترل درد و در صورت نیاز، تزریق بی‌حس کننده موضعی بدون آدرنالین، در درون و اطراف زخم به‌صورت انفیلتره، برداشت قطعات خار، تجویز آنتی‌بیوتیک پروفیلاکسی است. تجویز ضد زهر سنگ ماهی، نیز ممکن است مدنظر قرار گیرد.