آثار ترمیمی وانادیوم بر سلول‌های بتای پانکراس درموش صحرایی مبتلا به دیابت نسبتاً شدید قندی تجربی

مقدمه: ترکیبات وانادیوم علاوه بر آثار ضد دیابتی از طریق تحریک گیرنده‌های انسولینی، به نظر می‌رسد که بسته به شدت دیابت اثر بهبودی بخشی هم در ترمیم سلول‌های بتای پانکراس تخریب شده توسط استرپتوزوتوسین در موش‌های صحرایی داشته باشند. مواد و روش‌ها: برای بررسی این اثر سه گروه حیوان به صورت اتفاقی انتخاب و با تزریق mg/Kg 40 استرپتوزوتوسین دیابت قندی نسبتاً شدید در آن‌ها با قند خون mg/dL 600-500 ایجاد شد و به مدت دو ماه به شرح زیر تحت درمان قرار گرفتند. گروه اول (9n=) طی دوره‌ی آزمایش بدون درمان باقیمانده، در گروه دوم (11n=) با تزریق روزانه انسولین NPH یوگلیسمی ایجاد شد و گروه سوم (10n=) از محلول پایه وانادیوم (mg/mL1) به جای آب آشامیدنی استفاده کردند. طی دوره‌ی آزمایش در زمان‌های مشخص نمونه‌ی خون برای تعیین میزان قند خون گرفته شد و در پایان حیوانات بعد از بیهوشی عمیق کشته پانکراس آن‌ها برای مطالعه‌ی بافت‌شناسی خارج شد. یافته‌ها: میزان قند خون در حیوانات گروه اول و گروه دوم بدون حضور انسولین در پایان آزمایش بدون تغییر ماند. در حالی که در گروه سوم، وانادیوم پس از دو ماه توانست میزان قند خون را ازmg/dL 13±558 به mg/dL33±320 برساند. در پایان دوره، مقایسه‌ب نتایج بافت‌شناسی پانکراس گروه دریافت کننده‌‌ی وانادیوم با دو گروه دیابتی تفاوت بارزی نشان داد به نحوی که در این گروه جزایر لانگرهانس از نظر اندازه و تعداد افزایش قابل ملاحظه‌ای داشتند و افزایش تعداد سلول‌های بتا و حجم آن‌ها تأییدی بر آثار ترمیمی وانادیوم در پانکراس می‌باشد. نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج این مطالعه می‌توان گفت که وانادیوم قادر است آثار ترمیمی خود را بر سلول‌های بتای پانکراس در صورتی که تخریب به طور کامل انجام نشده باشد، اعمال نماید.