در جستجوی مرهشی باستان در منطقه پشت کوه استان ایلام

در جستجوی مرهشی باستان در منطقه پشتکوه استان ایلام ] 1[ ابراهیم مرادی* خداکرم مظاهری** چکیده هدف این تحقیق مطالعه و بررسی منابع تاریخی در مورد شهر یا منطقه­ی مرهشی است. این مکان یکی از نواحی پرحادثه­ی ایران در هزاره­های دوّم و سوّم ق.م. بوده است. مرهشی در بیشتر دوران حیاتش یکی از متحدان مهم ایلام باستان بوده و در متون و کتیبه­های به جای مانده همواره نام آن در کنار نام ایلام باستان ذکر شده است. در واقع، مرهشی قسمتی از کشور ایلام باستان بوده است. این محل پایگاهی بوده که ایرانیان از آنجا به میان­رودان حمله می­کرده­اند و برعکس، هنگامی که میان­رودانی­ها به سوی ایران حمله­ور می­شده­اند­، مرهشی اوّلین نقطه­ای بوده که به تصرف در می­آمده است. البته؛ در مورد موقعیت مرهشی نظریات متفاوتی وجود دارد. بعضی از باستان­شناسان نظیر فرانسوا والا موقعیت مرهشی را در بلوچستان، استینکلر موقعیت آن را در شرق استان فارس و کرمان، و باستان­شناسان دیگر مانند: شاخت، پاتس، هینتس، کامرون، نگهبان و مجیدزاده موقعیت مرهشی را با اختلافات اندکی در مناطقی بین حدود شمال/ شمال­غرب خوزستان و میان­رودان؛ یعنی منطقه­ی پشتکوه استان ایلام یا حوالی آن می­دانند. این تحقیق با مطالعه و بررسی منابع تاریخی به این نتیجه رسیده است که به احتمال زیاد مرهشی در محدوده­ی منطقه­ی پشتکوه استان ایلام قرار داشته است.  واژگان کلیدی: استان ایلام، منطقه­ی پشتکوه، مرهشی، هزاره­های دوّم و سوّم ق.م.، منابع تاریخی، ایلام باستان. *  استادیار دانشگاه آزاد اسلامی- واحد ایلام **  استادیار دانشگاه آزاد اسلامی- واحد ایلام و نویسنده­ی مسئول