کمّی سازی و تعیین پارامترها و دامنه های پاسخ به دمای بذر و گیاهچۀ گیاه آزی وش(corchorus olitorius l.) با استفاده از مدل های رگرسیون غیرخطی

آزی وش (corchorus olitorius l.) یک گیاه دارویی باارزش به شمار می رود که اولین بار در ایران در سال 1392 کشت و تولید شد. در این مطالعه، واکنش جوانه زنی این گیاه نسبت به دما (10، 15، 20، 25، 30، 35، 40، 45 و 50 درجۀ سانتی گراد) در آزمایشگاه بذر دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سال 1390 بررسی شد. اثر دما بر حداکثر درصد جوانه زنی (mgp)، سرعت جوانه زنی (r50)، یکنواختی جوانه زنی (gu)، زمان تا رسیدن به 10 (d10)، 50 (d50) و 90 (d90) درصد حداکثر جوانه زنی، درصد گیاهچۀ نرمال (ns%) و طول گیاهچه (ls) در سطح 1 درصد معنادار بود. همچنین واکنش جوانه زنی به دما تا رسیدن به 10، 50 و 90 درصد حداکثر جوانه زنی با استفاده از سه مدل رگرسیون غیر خطی (مدل های دو تکه ای، دندان مانند و بتا) ارزیابی شد و مدل بتا، مدل برتر تعیین شد. دماهای کاردینال در 50 درصد حداکثر جوانه زنی شامل دمای پایۀ 18/10 درجۀ سانتی گراد، دمای بهینۀ 31/37 درجۀ سانتی گراد، دمای سقف 50 درجۀ سانتی گراد و زمان بیولوژیک 56/13 ساعت بود. نتایج مدل بتا در برازش طول گیاهچه و درصد گیاهچۀ نرمال نشان داد ظهور گیاهچه در دامنۀ دمایی 11 تا 44 درجۀ سانتی گراد، بیشترین طول گیاهچه در دمای 34/35 درجۀ سانتی گراد و بیشترین درصد گیاهچه های نرمال در دمای 31 درجۀ سانتی گراد اتفاق افتاده است.