تأثیر دما بر ویژگی های زیستی و پارامترهای رشد جمعیت زنبور diaeretiella rapae ، پارازیتوئید شته روسی گندم، diuraphis noxia

ویژگی های زیستی و پارامترهای رشد جمعیت زنبور پارازیتوئید diaeretiella rapae (hym.: braconidae) روی شته روسی گندم، diuraphis noxia (hem.: aphididae) در 5 دمای 10، 15،20، 25 و 5/27 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±60% و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی بررسی شد. کمترین و بیشترین طول دوره رشد و نمو پیش از بلوغ زنبور d. rapae به ترتیب در دمای 25 (144/0±23/11 روز) و10 درجه سلسیوس (183/0±297/33 روز) مشاهده شد. بیشترین میزان نرخ ذاتی و متناهی افزایش جمعیت به ترتیب 003/0±189/0 بر روز و 003/0±208/1 روز و در دمای 20 درجه سلسیوس تعیین شد. آستانه پایین رشد و نمو با استفاده از مدل رگرسیون خطی و روش ikemoto-takai به ترتیب 975/2 و 44/2 درجه سلسیوس و ثابت حرارتی به ترتیب 250 و 1/260 روز-درجه بود. از بین مدل های غیر خطی مورد استفاده، مدل briere 2 از نظر دقت برازش داده های تجربی (با توجه به مقادیر r2adj ، sse و aic) و تخمین پارامترهای زیستی، مناسب ترین مدل برای شبیه سازی رشد و نمو زنبور d. rapae در دماهای مختلف تعیین شد. زنبورهای بالغ (نر و ماده) در دمای 10 درجه سلسیوس بیشترین طول عمر را داشتند. بیشترین میانگین در تولید مومیایی در طول عمر زنبور در دمای 10 درجه سلسیوس و برابر 70/1±10/57 بود. با افزایش دما از 10 تا 5/27 درجه سلسیوس نسبت ماده زایی کاهش داشت. نتایج نشان داد، دمای بهینه برای رشد جمعیت زنبور پارازیتوئید d. rapae، دمای 20 درجه سلسیوس است.