بررسی تأثیر مکانیسم شرمنده سازی در روابط والدین و فرزندان و نقش بازدارنده آن در گرایش به رفتارهای انحرافی در جوانان (بر اساس الگوی تئوریکی شرمنده سازی بریتویت)

کجروی اخلاقی و بزهکاری در زندگی نوجوان به یک صورت تجلی نمی کند و معانی و مفاهیم متفاوتی دارد که انواع و علل مختلف آن را می توان برشمرد. تنها نوجوانان بزهکار یا کجرفتار نیستند که جامعه را به فکر و اندیشه و کوشش مداوم در جهت سازگاری مجدد آنها با جامعه وا داشته، بلکه بسیاری از نوجوانان هستند که هنوز جرمی مرتکب نشده اند ولی در خطر انحراف اخلاقی قرار دارند. حمایت از این نوجوانان و پیشگیری از سقوط آنها مورد توجه می باشد. در این بررسی سعی برآن بوده که تأثیر ساز و کار شرمنده سازی در روابط والدین و فرزندان و نقش بازدارنده ی آن در بروز رفتارهای انحرافی نوجوانان بررسی شود. با بررسی آراء صاحبنظران مختلف حوزه جامعه شناسی انحرافات، در نهایت دو نظریه اعم از نظریه پیونداجتماعی هیرشی و فعالیت های شرمنده سازی جهت تبیین فرضیات انتخاب شد. به عقیده هیرشی اگر فرد دارای سطح بالایی از تعلق به والدین باشد و یا هنجارها در فرد به خوبی درونی شده باشد، در رابطه با دیگران خاص حس شرمساری ایجاد می شود و این حس شرمساری، فرد را از ارتکاب به جرم باز خواهدداشت. اطلاعات این پژوهش با استفاده از روش پیمایش و توزیع پرسشنامه در بین 375 نفر از دانشجویان بدست آمد. پس از جمع آوری داده ها برای تعیین روایی سؤالات از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد و همچنین از آمارتوصیفی و استنباطی ا عم از ضریب همبستگی پیرسون، آزمونt-test برای سنجش فرضیات و برای پیش بینی تأثیر متغیرهای مستقل بر روی متغیر وابسته (بزهکاری) تحلیل رگرسیون چندمتغیره با روش enter مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج حاصل از آزمون ها نشان داد که همبستگی معنادار و معکوس بین مشغولیت شرمنده سازی و بزهکاری وجود دارد. یعنی هرچه میزان این متغیر بالا رود میزان بزهکاری پایین می آید. همچنین میانگین بزهکاری در شیوه فعالیت شرمنده سازی بازدارنده و تقویت کننده و نوع فعالیت شرمنده سازی (رسمی و غیررسمی) تفاوت معناداری با یکدیگر ندارد و از نظر میزان با یکدیگر برابرند. رابطه بین دو متغیر دلبستگی و فعالیت های شرمنده سازی نشان داد که میان این دو متغیر و بزهکاری رابطه معناداری وجود ندارد و فرض ما در مورد این دو متغیر رد می شود.