اثر میکوریز آربوسکولار و برادی رایزوبیوم بر عملکرد و اجزای عملکرد سویا تحت تنش کم آبی

به منظور بررسی تأثیر دو نوع زیستی بر رقم m9 سویا تحت تنش کم آبی، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعۀ دانشگاه بوعلی سینا در سال 1391 اجرا شد. در کرت اصلی سه سطح آبیاری پس از 50، 100 و 150 میلی متر تبخیر از تشت تبخیر a و در کرت فرعی کود زیستی در چهار سطح (برادی رایزوبیوم، میکورایز، هر دو کود زیستی و عدم تلقیح) بودند. نتایج نشان داد تنش کم آبی اثر معنا­داری بر تعداد غلاف در متر مربع، دانه در غلاف، ارتفاع بوته، عملکرد زیستی، دانه و روغن داشت، اما بر وزن صد دانه، شاخص برداشت و درصد روغن اثر معنا­داری نداشت. در وضعیت عدم تنش کم آبی، کودهای زیستی بر بیشتر صفات اندازه گیری اثری نداشتند و حتی میکوریز سبب کاهش ارتفاع بوته ها شد. اما کاربرد کود زیستی به ویژه کاربرد همزمان آنها سبب تقلیل اثر منفی تنش کم آبی شد، به طوری که در تنش شدید کم آبی کاربرد همزمان، تعداد غلاف در متر مربع، وزن صددانه، ارتفاع بوته و عملکردهای زیستی، دانه و روغن را به ترتیب 33، 6/9، 4/15 90، 93 و 170 درصد نسبت به تیمار عدم مصرف کودهای زیستی افزایش داد.