جهانی شدن اقتصاد و آثار آن بر عرضه و تقاضای داخلی و صادرات پسته در ایران: کاربرد روش الگوی خود توزیع با وقفه های گسترده

در این مقاله پیامدهای جهانی شدن اقتصاد از طریق تحلیل اثر شاخص سطح تجارت بین المللی در معادلات عرضه صادرات، عرضه و تقاضای داخلی پسته طی دوره 1384-1359 بررسی شده است. در مورد عرضه داخلی نتایج مطالعه نشان می دهد که روابط بلندمدت به دست آمده در مجموع از نظر آماری حائز اهمیت است اما تغییرات هیچ یک از متغیر های به کار رفته در مدل بلندمدت نظیر تغییر شاخص سطح تجاری به تنهایی موجب تغییرات قابل ملاحظه در عرضه داخلی نمی شوند. در کوتاه مدت نیز متغیرهای قیمت خرده فروشی پسته و سطح زیر کشت اثر معنی داری بر عرضه پسته نداشتند اما متغیر نرخ حمایت اسمی، بر عرضه پسته اثر مثبت دارد. آزادسازی در کوتاه مدت برخلاف رابطه بلندمدت خود اثر منفی و معنی داری بر عرضه پسته دارد. اثر منفی کوتاه مدت آزادسازی بر عرضه داخلی می تواند حاصل از افزایش صادرات این محصول پس از آزادسازی باشد. در بلندمدت متغیر های درآمد ملی و شاخص سطح تجارت بین المللی به ترتیب اثر مثبت و منفی بر تقاضای داخلی پسته دارند. همچنین مشخص شد وقوع آزادسازی نیز می تواند صادرات پسته را افزایش دهد.