راه حلی برای استفاده از مدل هیدرولوژیکی مدکلارک در محیط hec-hms در ایران با استفاده از gis

از جمله مشکلات اصلی در استفاده از مدل هیدرولوژیکی مدکلارک (modclark) در محیط hec-hms، تهیه ورودی های مدل در سیستم مختصات shg و ساختار dss است. هدف اصلی این تحقیق به کارگیری gis در ارائه راه حلی برای رفع این مشکل بوده است. بدین منظور پروژه ای مبتنی بر gis، برای تعیین شدت سیل خیزی و اولویت بندی پتانسیل تولید سیل براساس روش عکس العمل سیل واحد و مدل هیدرولوژیکی مدکلارک در حوضه آبخیز قرنقو واقع در استان آذربایجان شرقی مدنظر قرار گرفت. داده های مورد نیاز برای اجرای این تحقیق عبارت اند از: داده های بارش ـ رواناب، فایل شبکه بندی حوضه، فایل بارش شبکه بندی شده، قابل شبکه بندی شماره منحنی، زمان تمرکز و ضریب ذخیره حوضه. ابتدا با استفاده از نقشه های توپوگرافی در مقیاس 25000/1 مرز حوضه و زیرحوضه ها، شبکه هیدروگرافی، کلیه پارامترهای فیزیکی، نقشه مدل ارتفاعی رقومی (dem) تهیه شد و سپس با استفاده از امکانات hec-geohms و انجام برخی تغییرات، نقشه های شبکه بندی حوضه، بارش و شماره منحنی با استفاده از dem، شدت های یک ساعته بارش و انجام عملیات درون یابی مطابق شبکه استاندارد هیدرولوژیکی (shg) و فرمت dss تهیه گردید. پس از آماده شدن تمامی ورودی های لازم، مدل هیدرولوژیکی مد کلارک واسنجی و اعتباریابی شد و هیدروگراف سیل در محل خروجی حوضه استخراج گردید. براساس شاخص سیل خیزی f زیرحوضه آلمالوچای، سیل خیزترین و مؤثرترین زیرحوضه در دبی اوج هیدروگراف خروجی شناخته شد. به عنوان کار آتی پیشنهاد گردید تا در مطالعات شبیه سازی براساس مدل مدکلارک، دیگر ابعاد شبکه shg نیز مطالعه شود و براساس نتایج به دست آمده، مناسب ترین اندازه شبکه برای استفاده در مدیریت حوضه های سیل خیز کشور معرفی گردد.