توصیف برخی از عوامل اکولوژیک سه رویشگاه جنگلی مورد ( l. myrtus communis) در استان لرستان با تأکید بر نقش آنها در بازده اسانس و ترکیب شیمیایی آن

به دلیل اثرهای جانبی داروهای شیمیایی، امروزه توجه به دارو های گیاهی رو به افزایش است. یکی از گونه های دارویی با ارزش، درختچه مورد (myrtus communis l.) می باشد که در ایران نیز از پراکنش خوبی برخوردار است. بازده و نوع ترکیب ها اسانس حاصل از این گیاه وابسته به عوامل اکولوژیک و ژنتیک است. به منظور بررسی و توصیف عوامل اکولوژیک رویشگاه های مورد در استان لرستان، سه رویشگاه (پادگان حمزه، چم مورد و سپیددشت) شناسایی گردید و برخی از عوامل اکولوژیک تأثیرگذار بر نوع اسانس اندازه گیری و بین سه رویشگاه مقایسه شد. برای مقایسه بازده اسانس و نوع ترکیب های آن، از سه رویشگاه مذکور در زمان گل دهی نمونه های برگ جمع آوری گردید و پس از خشک کردن در دمای محیط به روش تقطیر با آب اسانس گیری شد. بازده اسانس سه رویشگاه محاسبه گردید و تجزیه و شناسایی ترکیب های تشکیل دهنده اسانس به وسیله دستگاه های gc و gc-ms صورت گرفت. نتایج نشان داد که حداکثر بازده اسانس مربوط به رویشگاه سپیددشت است. این رویشگاه از نظر ارتفاع از سطح دریا، مقادیر سدیم، فسفر و کربن آلی خاک با دو رویشگاه دیگر تفاوت زیادی دارد. ترکیب های اصلی موجود در اسانس در این سه رویشگاه تفاوت های قابل ملاحظه ای دارند و آنتراسین دیون 10,9 که در منطقه سپیددشت به مقدار 1/29% وجود داشت در اسانس منطقه چم مورد وجود نداشت. به نظر می رسد که وجود اختلاف بین عوامل اکولوژیک و خاکی سه رویشگاه می تواند بر نوع و درصد اجزای متشکله اسانس تأثیر عمده ای داشته باشد.