تأثیر برنامه بازتوانی از طریق پیاده روی منظم بر وضعیت بالینی افراد مبتلا به بیماری های انسدادی مزمن ریه

هدف: بیماری انسدادی مزمن ریه بیماری است که با محدودیت جریان هوا در ریه مشخص می شود، به طوری که این محدودیت به طور کامل قابل برگشت نیست. هدف از این پژوهش تعیین تأثیر پیاده روی برنامه ریزی شده به عنوان برنامه بازتوانی بر وضعیت بالینی (نتایج اسپیرومتری، خلط، تنگی نفس و...) بیماران انسداد مزمن ریه با شدت متوسط می باشد. روش بررسی: در این پژوهش نیمه تجربی از بیمارستان های آموزشی منتخب شهر اصفهان 100 نفر از بیماران انسداد مزمن ریه با شدت متوسط به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و نهایتاً 30 نفر در گروه شاهد و 50 نفر در گروه آزمون باقی ماندند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک و برگ ثبت علائم و نشانه های وضعیت بالینی است. روایی آن ازطریق روایی محتوی و پایایی آن ازطریق پایایی همزمان سنجیده شد و اطلاعات قبل از پژوهش، 4 هفته بعد و 2 ماه بعد از مداخله در هر دو گروه جمع آوری شد. مداخله در گروه آزمون به صورت دو جلسه کلاس آموزشی در مورد ماهیت بیماری و اثرات ورزش (پیاده روی) بر روی وضعیت سلامت برگزار شد و پیاده روی برنامه ریزی شده سه روز در هفته به میزان 10 تا 35 دقیقه در بیمارستان با راهنمایی و همراهی پژوهشگر به مدت 4 هفته انجام و سپس ادامه برنامه پیاده روی بیماران در منزل دنبال و در برگه ثبت انجام پیاده روی گزارش شد. پی گیری به مدت 2 ماه صورت گرفته و سپس نتایج برگه ثبت وضعیت بالینی و اسپیرومتری دو گروه با استفاده از آزمون های آماری تحلیل مکرر با تست ویلکز، تی مستقل و تی زوجی مورد تجزیه و تحلیل و مقایسه قرار گرفت. یافته ها: میانگین نمره تنگی نفس (۰/۱=p)، کیفیت خلط (۰/۴۵=p)، الگوی تنفسی (۰/۰۶=p) و صداهای ریوی (۰/۰۶=p) قبل از شروع، 4 هفته بعد و 2 ماه بعد مطابق آزمون تحلیل مکرر تفاوت معناداری در گروه شاهد نشان نداد، ولی در گروه آزمون تفاوت معنادار بود (مقادیر احتمال به ترتیب ۰/۰۱، ۰/۰۰۱>، ۰/۰۰۴ و ۰/۰۳). همچنین تست عملکرد ریوی (اسپیرومتری) در ماه دوم بین گروه های کنترل و آزمون براساس آزمون تی مستقل تفاوت معناداری داشت (0/001>p). نتیجه گیری: برنامه پیاده روی منظم به عنوان برنامه بازتوانی در بیماران انسداد مزمن ریه باعث بهبود وضعیت بالینی (کاهش سرفه و میزان خلط و الگوی تنفسی و صداهای ریوی منظم و طبیعی) و عملکرد ریوی مناسب می شود و پیشنهاد می شود پیاده روی برنامه ریزی شده براساس زمان 10 تا 35 دقیقه و 3 بار در هفته به عنوان برنامه بازتوانی در این بیماران پیگیری شود.